«Λαθροχειρία» ή σύγχυση;

Για την έλλειψη ανταγωνισμού στην αγορά των υπεραστικών και των θαλάσσιων μεταφορών γράφει η Χριστίνα Κοψίνη στη σημερινή Καθημερινή. Και ενώ θα μπορούσε κανείς να δει με συμπάθεια το “παράπονό” της, αφού το θέμα μας αγγίζει όλους, κάνει μια σειρά λογικών λαθών και μία –πιθανή- λαθροχειρία:

Φυσικά και δεν είναι η μοναδική αγορά που λειτουργεί προστατευτικά, στη συγκεκριμένη περίπτωση, για την ολιγάριθμη ομάδα ιδιοκτητών λεωφορείων. Στον παρεΐστικο ελληνικό καπιταλισμό, έτσι λειτουργούν οι περισσότερες αγορές. Πρωτίστως δε εκείνες όπου ουδέποτε ενεπλάκη το κράτος ως ιδιοκτήτης - μέτοχος.
Σε αυτές τις περιπτώσεις αποκαλύπτεται και η μεγάλη λαθροχειρία που έκαναν οι αντιλήψεις και οι φορείς του νεοφιλελευθερισμού τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα. Διότι, ενώ από τη μία πλευρά ταύτιζαν την απελευθέρωση των αγορών με τις ιδιωτικοποιήσεις και τη μείωση της παρουσίας του Δημοσίου, από την άλλη διαπλέκονταν με το ίδιο το κράτος και επιζητούσαν την ανοχή του για να συντηρήσουν κλειστές και προστατευμένες από τον ανταγωνισμό τις δικές τους ιδιωτικές αγορές. Μήπως η απελευθέρωση της ακτοπλοΐας οδήγησε σε μείωση των εισιτηρίων; Mήπως οδήγησε στην είσοδο ξένων ακτοπλόων; Ούτε για αστείο. Οσο μπήκαν οι ξένοι στις κατασκευές και στα τεχνικά έργα μετά την κατάργηση του «μαθηματικού τύπου» Λαλιώτη, άλλο τόσο ήλθαν και οι ξένοι στο Αιγαίο για να ρίξουν τις τιμές.

Ώστε (και) για τις κλειστές αγορές στην Ελλάδα ευθύνεται ο (νεο)φιλελευθερισμός; Με την ίδια λογική που ευθύνεται για το φαινόμενο του θερμοκηπίου η Greenpeace και για την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων η Διεθνής Αμνηστία;

Εκτός και αν με τον όρο «αντιλήψεις και φορείς του νεοφιλελευθερισμού» αναφέρεται στην παρούσα κυβέρνηση του «μεσαίου χώρου» και των γενικώς «μεσαζόντων» η οποία μάλλον αλλεργία έχει προς το φιλελευθερισμό. Εν πάσει περιπτώσει, καλό θα ήταν να γίνει πιο συγκεκριμένη η αρθρογράφος ώστε να καταλάβουμε κι εμείς τι εννοεί και να μην αναπαράγει τη διάχυτη ιδεολογική σύγχυση.

Και έστω, ότι -ειδικά στην Ελλάδα και πουθενά αλλού στον κόσμο- ο φιλελευθερισμός πρεσβεύει κάτι τέτοιο.
Το άλλο για τη σύγκριση των εισιτηρίων λεωφορείων μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ τι το ήθελε; Αφενός τα συγκρινόμενα δρομολόγια είναι διαφορετικά (Πάτρα – Αθήνα 210χλμ, Ν.Υ. – Φιλαδέλφεια: 160χλμ). Αφετέρου, όταν το βασικότερο κόστος λειτουργίας είναι η τιμή της βενζίνης και αυτή είναι χαμηλότερη από το μισό στις ΗΠΑ, να πως εξηγείται χοντρικά η διαφορά του εισιτηρίου. Εκτός και αν προτείνεται η μείωση της τιμής της βενζίνης. Κάτι που θα ήταν όμως διπλά λανθασμένο αφού θα ενίσχυε τη χρήση ιδιωτικού αυτοκινήτου ακόμη περισσότερο και θα έκλεβε επιβάτες από τα ΚΤΕΛ, δημιουργώντας περισσότερα προβλήματα τόσο σ’ αυτά όσο και στο περιβάλλον.

Τέλος δε, αν τα ναύλα αυξήθηκαν «πάνω από 50% τα τελευταία χρόνια» (ασαφές) το ίδιο συνέβη και με τη τιμή του πετρελαίου, πράγμα που μάλλον δικαιολογεί τις –σίγουρα δυσάρεστες- αυξήσεις. Πληροφοριακά, η αγορά των υπεραστικών λεωφορείων στις ΗΠΑ απελευθερώθηκε σχεδόν απόλυτα επί προεδρίας Ρέιγκαν, το 1982.

Όλα αυτά για ένα άρθρο με το οποίο θα μπορούσα να συμφωνώ, αλλά πως να το κάνω αν τα στοιχεία δεν στηρίζουν το συμπέρασμα;