Καταστρέψτε κι εσείς το Τείχος του Βερολίνου!

...και βοηθήστε τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα.

Κύκλοι στη γη...

Τους πρωτοσυνάντησα τυχαία, ψάχνοντας κάτι που δε θυμάμαι, στο Google Earth.



Στην αρχή νόμισα ότι ήταν εγκαταστάσεις επεξεργασίας υγρών λυμάτων, καθώς τους είδα δίπλα σε μια μικρή πόλη. Σύντομα όμως κατάλαβα πως επρόκειτο για κάτι άλλο, καθώς δεν ήταν μόνο ένας-δύο...


...και είχαν και διαφορετικά μεγέθη.

Πρόκειται για αρδευόμενα χωράφια, στην Πολιτεία της Οκλαχόμα, με ένα κεντρικό άξονα περιστροφής και ένα τεράστιο σωλήνα-ψεκαστήρα, τυπικά μήκους 400μέτρων που γυρνάει γύρω-γύρω στο χωράφι ποτίζοντάς το (δείτε φωτογραφία στη Wikipedia).


Βλέποντας το trailer της τελευταίας ταινίας του George Clooney (Up In The Air), πρόσεξα ότι σε μια σκηνή φαίνονται τα συγκεκριμένα σχήματα στη γη μέσα από ένα αεροπλάνο που απογειώνεται.

Στην παρακάτω φωτογραφία φαίνονται κάποια μάλλον εγκαταλελειμμένα χωράφια:

Αν λοιπόν ακούσετε τίποτα για "μυστηριώδεις κύκλους στη γη" από κανένα τηλε-τσαρλατάνο συνωμοσιολόγο, θυμηθείτε το...

Η Αθήνα του 19ου αιώνα

Οι παρακάτω δύο φωτογραφίες είναι σκαναρισμένες από το περιοδικό "Φωτογράφος" (τεύχος 189, Σεπτέμβριος 2009) που κυκλοφορεί εδώ και καιρό με την Καθημερινή της Κυριακής, μια φορά το μήνα. Είναι του φωτογράφου Κ. Αθανασίου, γύρω στα 1885, από τη Συλλογή του Άλκη Ξ. Ξανθάκη.

"Τι άθλιος ξερότοπος!" ήταν η πρώτη μου σκέψη όταν τις πρόσεξα (και μου ήρθαν στο μυαλό και άλλες αντίστοιχες παλιές φωτογραφίες, πίνακες ή γκραβούρες). Ακόμη και τα λίγα δέντρα στην κάτω φωτογραφία, μπροστά από το Ηρώδειο, είναι εμφανώς τεχνητά φυτεμένα, σε παράταξη κατά μήκος του δρόμου. Υπόμνηση προς όσους αντί να κάνουν πολιτική παγιδεύονται σε συνθήματα τους στυλ "άπαξ δάσος, πάντα δάσος"...

The Worst (U.S.) Cities for Walking

Η συμμαχία / καμπάνια με τον τίτλο 'Transportation for America' διεξήγαγε πρόσφατα μία έρευνα για τους θανάτους πεζών ('Dangerous By Design') και τις πιο επικίνδυνες μητροπολιτικές περιοχές για τους πεζούς στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ανάμεσα στα ευρήματα της έρευνας ξεχωρίζει το ότι οι πιο επικίνδυνες περιοχές για περπάτημα είναι οι κεντρικές αρτηρίες που έχουν σχεδιαστεί ώστε να δίνουν απόλυτη προτεραιότητα στα αυτοκίνητα, αγνοώντας τους πεζούς και τα ποδήλατα.
Η λίστα με τις πιο επικίνδυνες πόλεις (βάσει του "Δείκτη Επικινδυνότητας για τους Πεζούς") αναδημοσιεύεται και στο μπλογκ GOOD.

Άνευ σχολίων...

"Whale Penis Leather Option Dumped by Russian Luxury Armored Car Company"
(Michael Graham Richard, TreeHugger.com)

Λάθος: Η Ελλάδα ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ 5η στον κόσμο ως προς το μέγεθος των σπιτιών

«Δεύτερη στην Ευρώπη και πέμπτη στον κόσμο η Ελλάδα, όσον αφορά τα μεγαλύτερα σπίτια» μετέδωσε λανθασμένα το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΑΠΕ-ΜΠΕ) και η είδηση αναπαρήχθηκε (εξίσου λανθασμένα) από πολλά ελληνικά ΜΜΕ (βλ. άρθρα σε Express, Ημερησία, Έθνος, Ελευθεροτυπία, Καθημερινή).

Μόνο η Μαρία Κατσουνάκη στην Καθημερινή έδειξε να εκφράζει έναν κάποιο σκεπτικισμό για την ορθότητα της πληροφορίας.

Ψάχνοντας στο Ίντερνετ διαπίστωσα ότι το δημοσίευμα του ΑΠΕ-ΜΠΕ βασίζεται σε δημοσίευμα της αυστραλιανής εφημερίδας Courier-Mail, το οποίο με τη σειρά του αναπαράγει λανθασμένα κάποια στοιχεία καθώς βασίζεται σε έρευνα που παρήγγειλε η εταιρεία CommSec (Commonwealth Securities Ltd.), θυγατρική της τράπεζας Commonwealth Bank of Australia. Το πλήρες 4-σέλιδο της CommSec εδώ.

Στην 1η κιόλας σελίδα του φαίνεται ο σχετικός πίνακας με στοιχεία για 18 χώρες του κόσμου και με τίτλο «Μέσο Μέγεθος Νέων Σπιτιών ανά τον Κόσμο». Προσοχή! «Νέων» σπιτιών. Όχι σπιτιών γενικώς.

Ως βασική πηγή αυτού του πίνακα αναφέρεται η βρετανική έρευνα του 2005 με τίτλο:
Unaffordable Housing: Fables & Myths (Alan W Evans & Oliver Marc Hartwich, Policy Exchange). Στην έρευνα αυτή, η οποία επίσης διατίθεται δωρεάν στο διαδίκτυο, προκύπτει (στη σελ. 24) ότι το μέσο μέγεθος κατοικίας στην Ελλάδα είναι το δεύτερο μικρότερο στην Ευρώπη (79,6 μ2), μεγαλύτερο μόνο από της Φινλανδίας, ενώ μόνο στα νεόκτιστα (στοιχεία του 2002) υπήρξε αυτή η εκτίναξη προς τα πάνω.

Επίσης, ως προς τη μέση επιφάνεια δωματίου το μέγεθος στην Ελλάδα είναι στο μέσο της Ευρωπαϊκής λίστας (8η στους 15).

Αλλά υπάρχει και συνέχεια. Η ανωτέρω βρετανική έρευνα χρησιμοποιεί στοιχεία από τα στατιστικά κατοικίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης του 2002 και του 2003 (European Union, Housing Statistics in the EU 2002). Μπόρεσα να βρω την αντίστοιχη ευρωπαϊκή έκθεση του 2005-2006 από την οποία όπως φανταζόμουν προκύπτουν και άλλα ενδιαφέροντα. Για παράδειγμα, το "μέγεθος κατοικίας" βασίζεται στη "μέση, χρήσιμη επιφάνεια δαπέδων ανά κατοικία" (Πίνακας 2.1, σελ.53). Αυτή όμως η κάθε χώρα την ορίζει, ή τη μετράει με δικό της τρόπο. Η Ελλάδα μάλλον υπερεκτιμά το μέγεθος των κατοικιών της καθώς περιλαμβάνει στη "χρήσιμη επιφάνεια δαπέδων" ακόμη και το πάχος των εξωτερικών τοίχων!!! (βλ. ορισμούς στις σελ. 123-124). Άρα, τα μικρά ελληνικά σπίτια ίσως να είναι και ακόμα μικρότερα "στην πραγματικότητα". Γεγονός είναι πως το ίδιο κάνουν και ορισμένες άλλες χώρες ενώ αντίθετα κάποιες άλλες έχουν εξαιρέσεις στο τι περιλαμβάνουν στη συνολική χρήσιμη επιφάνεια. Γενικά πάντως οι ορισμοί φαίνεται να διαφέρουν σημαντικά, σε βαθμό που η οποιαδήποτε σύγκριση να είναι περιορισμένης αξίας και μόνο ως ενδεικτική να πρέπει να θεωρείται.

Από την Έκθεση προκύπτουν και άλλα ενδιαφέροντα στοιχεία:

Από τον Πίνακα 3.3 προκύπτει ότι για κάποιες χώρες (π.χ. Ελλάδα) στα στοιχεία συμπεριλαμβάνονται και οι εξοχικές κατοικίες ενώ για άλλες όχι, και άρα πάλι τα νούμερα είναι δύσκολα συγκρίσιμα.

Ο Πίνακας 3.7 παρουσιάζει τον μέσο αριθμό ατόμων ανά κατοικούμενη οικία: Η Ελλάδα έχει ένα από τα υψηλότερα νούμερα. Υψηλά νούμερα έχουν μόνο άλλες χώρες με αντίστοιχα ισχυρό το θεσμό της οικογένειας (Ισπανία, Ιρλανδία). Άρα, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι στην Ελλάδα μάλλον αντιστοιχούν σημαντικά λιγότερα τετραγωνικά μέτρα κατοικίας ανά άτομο.
Αυτό επιβεβαιώνεται από τον Πίνακα 3.8 που παρουσιάζει το ποσοστό των ανθρώπων που ζουν σε σπίτια με "συνθήκες συνωστισμού" όπου η Ελλάδα έχει πράγματι υψηλά νούμερα.

Επιπλέον, όπως έχω γράψει και παλιότερα, το γεγονός ότι πολλά σπίτια (κυρίως διαμερίσματα) στην Ελλάδα δεν έχουν κατασκευαστεί από αρχιτέκτονες αλλά από πολιτικούς μηχανικούς δεν λειτουργεί θετικά ως προς τη βέλτιστη αξιοποίηση των διαθέσιμων χώρων. Για να το πούμε ωμά, 100 τετραγωνικά μέτρα σπιτιού σχεδιασμένου από αρχιτέκτονα θα παρέχουν (συνήθως) καλύτερες και περισσότερες υπηρεσίες απ’ ότι 100 τετραγωνικά σπιτιού σχεδιασμένου από πολιτικό μηχανικό…

Απ' όλα αυτά προκύπτει ότι οι συνθήκες στέγασης / κατοικίας στην Ελλάδα κάθε άλλο παρά ιδανικές είναι και σε καμία περίπτωση η παρανόηση που πέρασε στις εφημερίδες δεν αντικατοπτρίζει την κυρίαρχη πραγματικότητα.

Διατηρητέο να κριθεί το τείχος του Βερολίνου!

Απορώ με την αναισθησία ορισμένων εγχώριων αρχιτεκτόνων, μηχανικών και άλλων φίλων του (κακο-)δομημένου περιβάλλοντος και της διατήρησης της ιστορικής μνήμης.
Δεν θα όφειλαν κάποιοι από τους ανθρώπους που πάλεψαν και πέτυχαν (πλήρως ή εν μέρει) να διατηρηθούν εν «ζωή» τα κατουρημένα πλακάκια του Σταθμού ΗΣΑΠ της Ομόνοιας, τα σαραβαλιασμένα, μίζερα ερείπια των «προσφυγικών της Λ.Αλεξάνδρας» (με αποτυπωμένες επάνω τους τις όμορφες μνήμες του εμφυλίου πολέμου και της μικρασιατικής καταστροφής…), το άνευ ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής σημασίας κτήριο του εργοστασίου της νεκρής πλέον δισκογραφικής εταιρείας Columbia (1, 2, 3) να διαμαρτυρηθούν για το αρχιτεκτονικό έγκλημα των εγκλημάτων;

Εκατόν πενήντα πέντε χιλιόμετρα ατόφιας αρχιτεκτονικής και ιστορικής μνήμης, καταστράφηκαν τις τελευταίες δύο δεκαετίες στο Βερολίνο. 155 χιλιόμετρα του τείχους που είχε τον ευγενή σκοπό της «προστασίας από το φασισμό» των Ανατολικογερμανών πολιτών. Δεν αξίζει κάποια διαμαρτυρία για την –πανευρωπαϊκής σημασίας – απώλεια του ιστορικού αυτού μνημείου; Για να τιμήσει έστω τη μνήμη των δεκάδων νεκρών και χιλιάδων άλλων παραπλανηθέντων που γητεύτηκαν από τις σειρήνες του καπιταλισμού και έκαναν το λάθος να γυρίσουν την πλάτη στον κομμουνιστικό παράδεισο;

Μα - θα διαμαρτυρηθούν κάποιοι – το να διατηρηθεί ένα τείχος μήκους 155 χιλιομέτρων δεν θα ήταν ρεαλιστικό.
Πιθανώς, αλλά ο ρεαλισμός ουδέποτε στάθηκε εμπόδιο στον κάθε λογής δογματισμό, ιδίως στη χώρα μας. Είτε στον δογματισμό της παρελθοντολαγνείας, είτε στο δογματισμό της φτηνιάρικης αρπαχτής...

Γιατί λοιπόν να μην ασκηθούν οι κατάλληλες πιέσεις, προς τις αρχές του Βερολίνου και της Γερμανίας, για την πλήρη αποκατάσταση του τείχους της ντροπής, στο σύνολό του, σε αντίθεση με κάποιες μεσοβέζικες ενέργειες που προωθούνται; Ας εξάγουμε και στους αναίσθητους δυτικούς την ανόθευτη αγάπη μας για το περιβάλλον, τη διατήρηση της ιστορικής μνήμης και της πολιτιστικής κληρονομιάς!
Potsdamer Platz: H καταστροφή...

Potsdamer Platz: Η σημερινή κατάντια (Φωτ.: berlin-info.de)

Μεσοβέζικη προσπάθεια ανασύστασης μερικών μέτρων του τοίχους και της "Λωρίδας του Θανάτου" (Bernauer Strasse). Δε θα ήταν πιο ωραίο αυτή η όμορφη εικόνα να κυριαρχεί για 155 χιλιόμετρα; (AP Photo/Markus Schreiber)

Ανακοίνωση ΣΒΒΕ για πρόγραμμα εξοικονόμησης ενέργειας

Η πιο "πράσινη" ενέργεια είναι η ενέργεια που δεν καταναλώνεται.
Η ενεργειακή αποδοτικότητα είναι ο φτωχός πλην τίμιος συγγενής των ανανεώσιμων μορφών ενέργειας.
Είναι η βασίλισσα της οικολογίας.
(Μπορώ να συνεχίσω και με άλλους αφορισμούς για το συγκεκριμένο θέμα!)

Το πρόβλημά της είναι ότι δεν εκπροσωπείται από μεγάλες εταιρείες, δεν προσφέρεται για φουτουριστικές φωτογραφίες και (ακόμη χειρότερα!) δεν προσφέρεται για εγκαίνια. Δεν θα επεκταθώ αλλά θα μείνω στη σημερινή είδηση:
Ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδας απέστειλε επιστολή στα αρμόδια μέλη της κυβέρνησης με την οποία ζητά την εφαρμογή του προγράμματος "εξοικονόμηση κατ' οίκον" αναφέροντας ορθότατα τα οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη -άμεσα και μακροπρόθεσμα- που θα έχει η εφαρμογή του. Διαβάστε όλο το άρθρο εδώ.

Ασφάλεια στις πόλεις (Νο.2) – Η θεωρία του σπασμένου παράθυρου και ένα ελληνικό παράδειγμα

Επανέρχομαι στο θέμα της ασφάλειας που είχα πιάσει πριν λίγο καιρό σχολιάζοντας τις, μάλλον σπασμωδικές και αναποτελεσματικές, αστυνομικές «επιχειρήσεις-σκούπα» στην Αθήνα.

Κατ’ αρχάς ας διευκρινίσουμε τα αυτονόητα: Με τον όρο «ασφάλεια» εννοούμε την εξασφάλιση της δυνατότητας του κάθε πολίτη, κατοίκου ή επισκέπτη να ασκεί ελεύθερα τα δικαιώματά του (δικαίωμα έκφρασης, δικαίωμα μετακίνησης, δικαίωμα στην ιδιοκτησία του, δικαίωμα στη μη προσβολή της προσωπικότητάς του), εντός των ορίων που ορίζονται απ’ το νόμο, χωρίς παρενόχληση από τον οποιοδήποτε. Στα λεξικά βλέπουμε την ασφάλεια να ορίζεται και ως απουσία φόβου ή κινδύνου (‘η κατάσταση του να είσαι ελεύθερος από φόβο ή κίνδυνο’).

Στη δημόσια ασφάλεια, η έμφαση αυτή στην «αίσθηση» των πολιτών έχει σαφώς τη λογική της καθώς συχνά αυτή η αίσθηση έχει μεγαλύτερη αξία από τα όποια στατιστικά εγκληματικότητας, μιας και οι πολίτες έχουν μια πιο άμεση αντίληψη της ατμόσφαιρας που διαπνέει μια περιοχή ενώ τα επίσημα στατιστικά μπορούν να την αποκρύπτουν (γιατί οι πολίτες, ιδίως σε περιόδους έξαρσης εγκληματικότητας, δεν αναφέρουν στις αρχές όλα τα περιστατικά που τους συνέβησαν ή υπέπεσαν στην αντίληψή τους). Από την άλλη η προσέγγιση αυτή, αν και κατανοητή, είναι προβληματική γιατί ο καθένας μπορεί να αισθάνεται «φοβισμένος» ή «απειλούμενος» από κάτι ή κάποιον.

Πασίγνωστη είναι η περίπτωση της Νέας Υόρκης (και άλλων μεγάλων πόλεων των ΗΠΑ) στη δεκαετία του 1990 που γνώρισε ραγδαία πτώση της εγκληματικότητας. Ένας εκ των επικεφαλής της αστυνομίας της Νέας Υόρκης, ο Bill Bratton, εφάρμοζε μια νέα θεωρία αντιμετώπισης της εγκληματικότητας (που ήταν πολύ αυξημένη ως τα τέλη των ‘80s). Ήταν η «θεωρία του σπασμένου παράθυρου» βάσει της οποίας η σύλληψη και τιμωρία των ενόχων για μικρο-αδικήματα έχει ως αποτέλεσμα να μειώνεται και η σοβαρότερη εγκληματικότητα καθώς, αφ’ ενός συλλαμβάνονται κατ’ αυτόν τον τρόπο ένοχοι και για μεγαλύτερα αδικήματα, αφ΄ ετέρου στέλνεται ένα ευρύτερο μήνυμα τάξης και τήρησης των νόμων. Επιπλέον, χρησιμοποιήθηκε ένα σύστημα διαρκούς, στατιστικής παρακολούθησης της παραβατικότητας και σε όποια περιοχή σημειωνόταν αύξηση των αδικημάτων αμέσως στελνόταν αυξημένος αριθμός αστυνομικών.
Σημειωτέον ότι για τη μείωση της εγκληματικότητας τη δεκαετία του ’90 στις ΗΠΑ έχουν προταθεί και άλλες εξηγήσεις (οικονομική ανάπτυξη, νομιμοποίηση εκτρώσεων και μείωση ανεπιθύμητων γεννήσεων, κοκ.).

Ωστόσο, από ένα σημείο και μετά, και συγκεκριμένα επί Δημαρχίας Τζουλιάνι, επήλθαν σοβαρές διοικητικές αλλαγές στην Αστυνομία της Νέας Υόρκης με τους υπεύθυνους για την επιτυχημένη μείωση της παραβατικότητας να εξωθούνται εκτός δράσης και να αντικαθίστανται με ανθρώπους της απολύτου εμπιστοσύνης του Δημάρχου. Σύμφωνα με τη Cintra Wilson, σταδιακά επήλθε μια αλλαγή στη στάση της Αστυνομίας που άρχισε να κατηγορείται για παραβιάσεις των δικαιωμάτων των πολιτών και για υπέρμετρη χρήση βίας. Σε δύο μόλις χρόνια (1996-98) οι αστυνομικοί σταμάτησαν ίσως και πάνω από 200.000 πολίτες στο δρόμο για σωματική έρευνα με μόνο 9.500 να καταλήγουν σε συλλήψεις. Επιπλέον, η αίσθηση των αστυνόμων ότι μπορούσαν να λειτουργούν ανεξέλεγκτα οδήγησε αναπόφευκτα σε αυθαιρεσίες, έως και φόνους αθώων πολιτών λόγω... υπερβάλλοντος ζήλου, με το Δήμαρχο να αρνείται να απολογηθεί ή έστω να ζητήσει συγγνώμη. Τα στατιστικά δε φαίνεται να στηρίζουν πλήρως αυτή την άποψη (τουλάχιστον σε ότι έχει να κάνει με το επιχειρησιακό σκέλος και όχι με τον ίδιο το Δήμαρχο) καθώς επί αρχηγίας του Howard Safir (του αστυνόμου που αντικατέστησε τον Bill Bratton) τα περιστατικά εκπυρσοκρότησης όπλων των αστυνομικών μειώθηκαν δραματικά, από 344 το 1995 σε 155 το 1999.

Σε κάθε περίπτωση, όλα αυτά δείχνουν ότι η εξασφάλιση της δημόσιας ασφάλειας απαιτεί σοβαρότητα, λεπτούς χειρισμούς και επαγγελματισμό, καθώς μπορεί πολύ εύκολα να παρεκτραπεί και από μέρος της λύσης να γίνει μέρος του προβλήματος. Επιπλέον, η δημόσια ασφάλεια μιας περιοχής δεν εξαρτάται μόνο από την παρουσία ή μη παραβατικών ατόμων σε αυτή αλλά και από τις συνθήκες της ίδιας της περιοχής (οικονομικές, κοινωνικές, φυσικές, κ.α.).

Πάμε τώρα σε ένα ελληνικό παράδειγμα που στριφογυρνάει στο μυαλό μου εδώ και καιρό. Το παρακάτω δημοσίευμα είναι από την εφημερίδα «Παλμός» του Γαλατσίου (Σεπτ. 2008) και αναφέρεται στο παράνομο παρκάρισμα μοτοσικλετών στα πεζοδρόμια, μπροστά από τις καφετέριες της Λεωφ. Βεϊκου. Επίσης, στην ίδια περιοχή υπάρχει μια μακρόχρονη και προκλητική κατάσταση ανομίας με το παράνομο παρκάρισμα και διπλοπαρκάρισμα αυτοκινήτων, πολύ συχνά ... αστραφτερών και καλογυαλισμένων...

Όπως βλέπεται από το άρθρο, η απάντηση της αστυνομίας είναι μάλλον αδιαφορία, αν όχι δούλεμα. Ακόμη χειρότερη είναι η στάση του Δήμου Γαλατσίου, καθώς είναι πλέον η Δημοτική Αστυνομία που έχει την κύρια ευθύνη για τα θέματα στάθμευσης και κατάληψης δημοσίων χώρων.
Είναι σε αυτήν ακριβώς τη θέση που τον Ιούνιο 2009 είχαμε τη δολοφονία ενός ιδιοκτήτη καφετέριας και τον Σεπτέμβριο 2009 μία δεύτερη δολοφονία ενός 25χρονου, μερικά μέτρα πιο πέρα.

Για την πρώτη απ’ αυτές τις δολοφονίες εξετάζεται και το αν εμπλέκονται οι κατηγορούμενοι για την απαγωγή του εφοπλιστή Παναγόπουλου...
Δεν είναι αυτή μια ενδιαφέρουσα ένδειξη ότι οι μικρές παραβάσεις σχετίζονται (έστω έμμεσα, γεωγραφικά) με τις μεγάλες;

Κατάδυση στα υπόγεια (μέρος 2ο)

…Πέραν από τους οικοδομικούς κανονισμούς που ρυθμίζουν τα οικοδομικά θέματα (βλ. μέρος 1ο), υπάρχουν και οι πολεοδομικοί κανονισμοί που ρυθμίζουν το πως τα διάφορα κτήρια, κατασκευές, κοινόχρηστοι χώροι και εν γένει στοιχεία της πόλης αλληλεπιδρούν το ένα με το άλλο, επηρεάζοντας τον χαρακτήρα της πόλης αλλά και την ποιότητα ζωής σε αυτήν.

Ένα βασικό «πολεοδομικό» εργαλείο στις ΗΠΑ (και όχι μόνο) για αυτά τα θέματα είναι το Διάταγμα χωρισμού κατά ζώνες (‘Zoning Ordinance’ ή ‘Zoning Code’) που είναι πάντα τοπικό και ρυθμίζει τους «όρους δόμησης» της πόλης. Σε αυτό συνήθως υπάρχει και ορισμός του υπογείου (όχι πάντα ταυτόσημος με τον ορισμό που δίνει ο οικοδομικός κανονισμός) και που ποικίλει ως προς το βαθμό απλότητας ή πολυπλοκότητάς του ανάλογα με το μέγεθος του δήμου, τις κλίσεις που παρατηρούνται στα εδάφη του, το κατά πόσο μπλέκει ή μη ο ορισμός του με άλλες πολεοδομικές ρυθμίσεις κτλ.

Σε αντίθεση με τον οικοδομικό κανονισμό που ασχολείται με θέματα ασφάλειας, υγείας και καλής κατασκευής του κτηρίου, στον Zoning Code το θέμα «υπόγειο» προσεγγίζεται πιο πολύ με τη λογική της πυκνότητας μιας περιοχής. Κατά πόσο δηλ. μια περιοχή είναι πυκνο- ή αραιο-δομημένη, δεδομένου ότι αυτός είναι από τους βασικούς παράγοντες που επηρεάζουν το χαρακτήρα της. Ο κάθε ιδιοκτήτης / κατασκευαστής όπως είναι φυσικό θέλει να αυξήσει στο μέγιστο δυνατό βαθμό την επιφάνεια που δικαιούται να κατασκευάσει στο οικόπεδό του και προσπαθεί να ελιχθεί μέσα στα όρια που του θέτουν οι πολεοδομικοί κανονισμοί. Εδώ συχνά υπεισέρχεται ο παράγοντας «υπόγειο» και συγκεκριμένα το κατά πόσον η επιφάνεια του υπογείου μετράει στη συνολική επιφάνεια του κτηρίου ή όχι, καθώς και το κατά πόσον η επιφάνεια του υπογείου προσμετράται στον «συντελεστή δόμησης» ή όχι (για όσες πόλεις χρησιμοποιούν το εργαλείο του ‘συντελεστή δόμησης’). Κρίσιμο είναι το πως ορίζεται η έννοια «υπόγειο» σε σχέση με τους κανονικούς «ορόφους».

Στη συνέχεια παρατίθενται ορισμένα παραδείγματα από zoning codes διαφόρων πόλεων. Αν σας ζαλίζουν αυτοί οι ορισμοί (λογικό και αναμενόμενο...), πάρτε ένα χαρτί και ένα μολύβι να κάνετε σκιτσάκια, για να καταλάβετε τις μικρές ή μεγάλες διαφορές από πόλη σε πόλη:

Στην πόλη Wilton της Νέας Υόρκης, το Διάταγμα Χωρισμού κατά Ζώνες, ορίζει το υπόγειο πολύ απλά ως εξής:
ΥΠΟΓΕΙΟ – Ένας χώρος μερικώς κάτω από το επίπεδο του εδάφους αλλά έχων τουλάχιστον το ήμισυ του ύψους του κάτω από το μέσο επίπεδο του εφαπτόμενου εδάφους.
Στον ορισμό του «ορόφου» διευκρινίζεται ότι «ένα υπόγειο θα θεωρείται ‘όροφος’ αν η οροφή του είναι περισσότερο από έξι πόδια (183εκ.) πάνω από το μέσο, οριστικό επίπεδο του περιβάλλοντος εδάφους ή αν χρησιμοποιείται ως γραφείο ή κατοικία.»
Ο ορισμός είναι γενικά πολύ απλός γιατί η πόλη δε χρησιμοποιεί τα πολεοδομικά εργαλεία ούτε του «συντελεστή δόμησης» ούτε της «επιφάνειας κτηρίου» (παρά μόνο για κάποιες πολύ περιορισμένες περιπτώσεις) και άρα δεν φαίνεται να υπάρχει κάποια ιδιαίτερη αντιμετώπιση (ή περιορισμός) του υπογείου.

Στη πόλη Τζενήβα του Ιλλινόι, χτισμένη σε μια επίπεδη πεδιάδα, ο ορισμός που δίνει το διάταγμα χρήσεων γης είναι σχετικά απλός, αλλά λιγότερο από τον προηγούμενο, καθώς εδώ χρησιμοποιούνται τα πολεοδομικά εργαλεία «επιφάνεια κτηρίου» και «συντελεστής δόμησης»:
«ΥΠΟΓΕΙΟ (Περιλαμβανομένου και τυχόν δεύτερου υπογείου): Ένας όροφος που έχει περισσότερο από το μισό ύψος του κάτω από το επίπεδο του εδάφους που εφάπτεται του κτηρίου θα θεωρηθεί υπόγειο. Ένας όροφος που έχει λιγότερο από το ήμισυ του ύψους του κάτω από το επίπεδο του εδάφους που εφάπτεται στο κτήριο θα προσμετράται στην επιφάνεια του κτηρίου. Για τα κτήρια κατοικίας μίας οικογένειας σε ‘περιοχή κατοικίας 1’, τα υπόγεια ή τα τμήματά τους που εκτείνονται πάνω από το έδαφος που εφάπτεται του τοίχου των θεμελίων σε ύψος πέντε ποδιών (152,4 εκ.) ή παραπάνω, όπως μετράται από το πάνω μέρος του τελειωμένου πρώτου πατώματος ως το χαμηλότερο οριστικό επίπεδο του εδάφους που εφάπτεται στο κτήριο, θα προσμετράται στον υπολογισμό της επιφάνειας του κτηρίου.»

Στη συνέχεια διευκρινίζεται ότι το τμήμα του υπογείου που εξέχει πάνω από 5 πόδια από το έδαφος μετράει στην επιφάνεια του κτηρίου μόνο ως προς τον υπολογισμό της «μέγιστης επιτρεπτής επιφάνειας» και όχι ως προς τον υπολογισμό του «συντελεστή δόμησης». Επίσης, αυτό αφορά μόνο της «περιοχές κατοικίας 1», προφανώς γιατί σε αυτές ο νομοθέτης θέλει να αποτρέψει την πυκνότητα δόμησης, αλλά όχι σε άλλες ζώνες.


Στο Δήμο της Νέας Υόρκης, ο ορισμός του υπογείου είναι πιο πολύπλοκος. Εν συντομία, «υπόγειο είναι ο όροφος που έχει λιγότερο από το ήμισυ του ύψους του (από το πάτωμα ως την οροφή) κάτω από το επίπεδο του πεζοδρομίου ή το επίπεδο βάσης. Κατ’ αντίθεση, ένα κελλάρι έχει περισσότερο από το ήμισυ του ύψους πατώματος-οροφής του κάτω από το επίπεδο του πεζοδρομίου ή το επίπεδο βάσης».
Όμως, στην επιφάνεια του κτηρίου (και άρα και στο συντελεστή δόμησης) προσμετράται η επιφάνεια των «υπογείων» (και δεν προσμετράται η επιφάνεια των «κελλαριών»).

Ο ακριβής, μακροσκελής ορισμός βάσει της Απόφασης Χωρισμού Κατά Ζώνες του Δήμου της Νέας Υόρκης έχει ως εξής (για όλες τις λέξεις που είναι σε εισαγωγικά ο ορισμός τους δίνεται μέσα στο διάταγμα):
Υπόγειο:
«Υπόγειο», εκτός από όπου χρησιμοποιείται το «επίπεδο βάσης» για να καθοριστεί το ύψος του «κτηρίου», είναι ένας όροφος (ή τμήμα ενός «ορόφου») εν μέρει κάτω από το «επίπεδο του πεζοδρομίου», με τουλάχιστον το ήμισυ του ύψους του (μετρημένο από το πάτωμα ως την οροφή) πάνω από το «επίπεδο του πεζοδρομίου». Στα «διαμπερή οικόπεδα», το «επίπεδο του πεζοδρομίου» εγγύτερα σε έναν «όροφο» (ή τμήμα «ορόφου») θα χρησιμοποιηθεί για να καθοριστεί αν αυτός ο όροφος (ή τμήμα του «ορόφου») είναι «υπόγειο».
Όπου χρησιμοποιείται «επίπεδο βάσης» για να καθοριστεί το ύψος ενός «κτηρίου», «υπόγειο» είναι ο «όροφος» (ή τμήμα ενός «ορόφου») εν μέρει κάτω από το «επίπεδο βάσης», με τουλάχιστον το ήμισυ του ύψους του (μετρημένο από το πάτωμα ως την οροφή) πάνω από το «επίπεδο βάσης».
Επιπρόσθετα, ισχύουν οι ακόλουθοι κανόνες:
(α) Όταν καθορίζεται κεκλιμένο «επίπεδο βάσης», «υπόγειο» είναι ένας «όροφος» (ή τμήμα ενός «ορόφου») εν μέρει κάτω από το «επίπεδο της γραμμής του παρόδιου τοίχου» με τουλάχιστον το ήμισυ του ύψους του (μετρημένο από το πάτωμα ως την οροφή) πάνω από το «επίπεδο γραμμής παρόδιου τοίχου» που χρησιμοποιήθηκε για τον ορισμό του «επιπέδου βάσης». Στα «διαμπερή οικόπεδα», το «επίπεδο γραμμής παρόδιου τοίχου» εγγύτερα στον «όροφο» θα χρησιμοποιηθεί για να καθοριστεί αν αυτός ο «όροφος» ή τμήμα του «ορόφου» είναι «υπόγειο».
(β) Όλη η επιφάνεια ορόφου με τουλάχιστον το ήμισυ του ύψους του (μετρημένο από το πάτωμα ως την οροφή) άνω του «επιπέδου του πεζοδρομίου» θα θεωρηθεί ως «υπόγειο» όπου, κατόπιν της 5ης Δεκεμβρίου 1990, το επίπεδο οποιασδήποτε «αυλής», εκτός από εκείνο το τμήμα «αυλής» μπροστά από την είσοδο γκαράζ σε ένα «οικόπεδο», χαμηλώνεται κάτω από το επίπεδο του «επιπέδου βάσης».

Το «κελλάρι» ορίζεται κατά πλήρη αντιστοιχία, μόνο που πρέπει το ήμισυ τουλάχιστον του ύψους του να βρίσκεται κάτω από το «επίπεδο του πεζοδρομίου», ή το «επίπεδο βάσης» ή το «επίπεδο της γραμμής του παρόδιου τοίχου».
Δηλ., αυτό που σε άλλες πόλεις το ονομάζουν "υπόγειο" στη Νέα Υόρκη το ονομάζουν "κελλάρι".
Στον ορισμό της επιφάνειας του κτηρίου (και άρα στον συντελεστή δόμησης) δεν προσμετράται η επιφάνεια του κελλαριού, εκτός και αν χρησιμοποιείται για κατοικία. Εδώ φυσικά ανοίγει ένα θέμα εφαρμογής. Πόσο εύκολο είναι οι αρχές να διαπιστώσουν αν χρησιμοποιείται για κατοικία ή όχι; Ποια είναι τα κριτήρια; Ίσως το επόμενο παράδειγμα διαφωτίζει:

Στην πόλη Νάπα της Καλιφόρνιας, γνωστής για την αμπελοκαλλιέργεια και τα οινοποιεία της, ο ορισμός είναι ο εξής:
«Υπόγειο»: Οποιοδήποτε επίπεδο ορόφου κάτω από τον όροφο του ισογείου επίπεδου σε ένα κτήριο. Αν το τελειωμένο επίπεδο του πατώματος ακριβώς πάνω από το υπόγειο είναι περισσότερο από έξι πόδια (182,88εκ.) πάνω από το επίπεδο του εδάφους για περισσότερο από το πενήντα τοις εκατό της συνολικής περιμέτρου ή είναι περισσότερο από δώδεκα πόδια (365,76εκ.) πάνω από το επίπεδο του εδάφους, ως ορίζεται στο παρόν κείμενο, σε οποιοδήποτε σημείο, το υπόγειο αυτό θα θεωρείται όροφος (βλ: Όροφος).

«Όροφος»: Το τμήμα εκείνο ενός κτηρίου που περικλείεται μεταξύ της ανώτερης επιφάνειας οποιουδήποτε πατώματος και της ανώτερης επιφάνειας του αμέσως επόμενου πατώματος· με την εξαίρεση του ανώτατου ορόφου που θα είναι το τμήμα εκείνο ενός κτηρίου που περικλείεται μεταξύ της ανώτερης επιφάνειας του ανώτατου πατώματος και της οροφής ή της σκεπής υπεράνω της.
Αν το τελειωμένο επίπεδο του πατώματος ακριβώς πάνω από ένα υπόγειο είναι περισσότερο από έξι πόδια πάνω από το επίπεδο αναφοράς, ως ορίζεται στο παρόν κείμενο, για περισσότερο από το πενήντα τοις εκατό της συνολικής περιμέτρου ή είναι περισσότερο από δώδεκα πόδια πάνω από το επίπεδο αναφοράς, σε οποιοδήποτε σημείο, το υπόγειο αυτό θα θεωρηθεί όροφος.

Το πράγμα δείχνει να μπερδεύεται από τη στιγμή που για το «επίπεδο εδάφους» υπάρχουν 3 ορισμοί μέσα στο κείμενο (μέσο, οριστικό και φυσικό) και δεν γίνεται εξ’ αρχής σαφές σε ποιο αναφέρεται ο ορισμός του υπογείου και του ορόφου. Καθότι έχει να κάνει με ύψος μάλλον αναφέρεται στο οριστικό επίπεδο (σε κάθε συγκεκριμένο σημείο) δεδομένου ότι ο ορισμός του «ύψους κτηρίου» κάνει αναφορά στο μέσο επίπεδο του εδάφους, το οποίο ορίζεται βάσει του οριστικού επιπέδου του εδάφους!
Μπερδευτήκατε; Γι’ αυτό υπάρχουν και οι ενστάσεις και τα δικαστήρια με τη νομολογία τους (που ελαχιστοποιεί την ανάγκη διαρκώς επαναλαμβανόμενων προσφυγών...).

Στη Νάπα πάντως, ο «συντελεστής δόμησης» ορίζεται με βάση την συνολική, ακαθάριστη επιφάνεια του κτηρίου στην οποία προσμετρώνται και τα υπόγεια. Πολύ ενδιαφέρον είναι ότι στην «επιφάνεια του κτηρίου» (και άρα στον «Σ.Δ.») περιλαμβάνονται και όλες οι κλειστές ή καλυμμένες επιφάνειες, ακόμη και μη τελειωμένες, οι οποίες δύνανται να μετατραπούν σε χρησιμοποιήσιμους χώρους βάσει των προδιαγραφών του οικοδομικού κανονισμού (building code)! Έτσι, φαίνεται να απλοποιείται κατά πολύ η δυνατότητα ελέγχου εφαρμογής του διατάγματος, υπάρχει σαφήνεια στο νόμο και κλείνουν τα όποια παραθυράκια θα μπορούσαν να ανοιχτούν στο πέρασμα του χρόνου (του στυλ ημιυπαίθριοι, κτλ.). Επίσης, δένει με πολύ ωραίο, λειτουργικό τρόπο ο οικοδομικός κανονισμός με το διάταγμα χωρισμού σε ζώνες.

Σημειώνεται ότι στη συγκεκριμένη πόλη ο Σ.Δ. χρησιμοποιείται μόνο για τις χρήσεις σε ζώνες μη κατοικίας ή τα τμήματα μη κατοικίας στις μεικτές ζώνες. Για τις περιοχές κατοικίας δεν χρησιμοποιείται ο Σ.Δ. αλλά ένα άλλο μέτρο πυκνότητας, η «πυκνότητα κατοικιών». Άρα, το γεγονός ότι τα υπόγεια προσμετρώνται στον Σ.Δ. δεν λειτουργεί ως περιορισμός για τις κατοικίες και δεν επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα ζωής σ' αυτές.

Σε γενικές γραμμές, από όλα τα παραπάνω παραδείγματα σε μικρές και μεγάλες πόλεις διαφόρων πολιτειών προκύπτει ότι το υπόγειο μπορεί να εξέχει κατά μέσο όρο κατά το ήμισυ του ύψους του από το περιβάλλον έδαφος (ενώ φυσικά το πίσω μέρος του μπορεί να εξέχει έως και ολόκληρο) και γενικά δεν υπάρχουν κάποιες ενδείξεις περιορισμού του.

Βιώσιμες πόλεις (του Ντέιβιντ Όουεν)

Σε συνέχεια της προηγούμενης δημοσίευσης, όπου μεταξύ άλλων ανέφερα ότι το 86,2% των Αμερικανών μετακινούνται στη δουλειά τους με Ι.Χ. αυτοκίνητο (μόνοι ή με άλλον), ο Ντέιβιντ Όουεν αναφέρει εδώ (Ναυτεμπορική, Project Syndicate) ότι στη Νέα Υόρκη η κατάσταση είναι πλήρως αντίστροφη: "Το 82% των κατοίκων του Μανχάταν πηγαίνουν στη δουλειά τους με μέσα μαζικής μεταφοράς, με το ποδήλατο ή με τα πόδια...". Στο άρθρο του αναλύει περιληπτικά γιατί οι πυκνοδομημένες πόλεις είναι πρότυπα ως προς το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα. Περισσότερα στο βιβλίο του ιδίου με τίτλο «Green Metropolis: Why Living Smaller, Living Closer, and Driving Less are the Keys to Sustainability».

Κατάδυση στα υπόγεια (μέρος 1ο)

Με αφορμή άρθρο του Aθ. Ζούλια που σχολιάζει πρόσφατη απόφαση των ελληνικών αρχών (ΥΠΕΧΩΔΕ) να απαιτήσουν την ακόμη μεγαλύτερη «βύθιση» των υπογείων (αντί για 1,5 μέτρο που ίσχυε μέχρι τώρα να μπορούν να εξέχουν μόνο 0,8 μέτρα από το επίπεδο του εδάφους προκειμένου να μην προσμετράται η επιφάνειά τους στον Συντελεστή Δόμησης) αποφάσισα να καταδυθώ στον δαιδαλώδη κόσμο των οικοδομικών /πολεοδομικών κανονισμών και να δω πως αντιμετωπίζεται το θέμα «υπόγειο» στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Τα περί χτισίματος υπογείων στις ΗΠΑ καθορίζονται από τον οικοδομικό κανονισμό (Building Code) που έχει υιοθετήσει η κάθε πόλη ή πολιτεία. Καθότι δεν είναι σκόπιμο ή δυνατόν η κάθε πολιτεία ή ο κάθε δήμος να δημιουργεί εκ του μηδενός, και συνεχώς να ανανεώνει, τους δικούς του κανονισμούς, σχεδόν παντού χρησιμοποιούνται ως βάση πρότυποι κώδικες που έχουν προκύψει από τη συντονισμένη εθελοντική δράση διάφορων επαγγελματικών φορέων, όπως ο λεγόμενος “International Building Code” (IBC) ή ο “International Residential Code” (IRC), ο τελευταίος για κατοικίες 1-2 οικογενειών μέχρι τρεις ορόφους.
Οι κώδικες αυτοί έχουν να κάνουν κατά κύριο λόγο με θέματα ασφάλειας, υγείας και ποιότητας κατασκευής.

Κατ’ αρχάς να αναφερθεί ότι στα κρύα κλίματα, το υγρό έδαφος (έδαφος κορεσμένο σε νερό) παγώνει μέχρι ενός ορισμένου βάθους, ονομαζόμενο «βάθος παγετού», το οποίο εξαρτάται τόσο από τις καιρικές συνθήκες όσο και από τη σύσταση του ίδιου του εδάφους, με αποτέλεσμα να δημιουργείται «άντωση λόγω παγετού» και να υπάρχει κίνδυνος ζημιάς των θεμελίων των κτηρίων. Για το λόγο αυτό απαιτείται σε αυτά τα κρύα κλίματα τα θεμέλια να βρίσκονται κάτω από το «βάθος παγετού». Αυτό έχει ως αποτέλεσμα -παρότι τα περισσότερα σπίτια είναι κατά βάση από ξύλο και ο κίνδυνος σεισμού περιορισμένος- σε πολλές κατοικίες των ΗΠΑ και του Καναδά να προκύπτει εκ των πραγμάτων ένα υπόγειο, καθώς τα θεμέλια της κατοικίας είναι σε τέτοιο βάθος που λειτουργούν ουσιαστικά ως τοίχοι του σχηματιζόμενου υπογείου. Η μορφή και το βάθος των υπογείων όμως ποικίλουν ανάλογα με το κλίμα, την οικονομική επιβάρυνση που επιφέρει στον ιδιοκτήτη η κατασκευή τους και φυσικά την επιδιωκόμενη χρήση τους (χώρος κατοικίας, ή δευτερεύων χώρος ή χώρος αποθήκευσης).

Ένας συνήθης ορισμός του «υπογείου» βάσει των IBC / IRC είναι ο εξής:
Ως υπόγειο ορίζεται και αντιμετωπίζεται το τμήμα εκείνο του κτηρίου που βρίσκεται πλήρως ή εν μέρει κάτω από το επίπεδο του εδάφους, αρκεί το τελειωμένο πάτωμα του από πάνω ορόφου α) να μην βρίσκεται πάνω από 6 πόδια (182,88 εκατοστά) από το μέσο επίπεδο του εδάφους, β) να μη βρίσκεται πάνω από 6 πόδια από το πραγματικό, οριστικό, επίπεδο του εδάφους για περισσότερο από το 50% της συνολικής περιμέτρου του κτίσματος, γ) να μη βρίσκεται πάνω από 12 πόδια (365,76 εκατοστά) από το πραγματικό, οριστικό, επίπεδο του εδάφους σε οποιοδήποτε σημείο.

Αν κάνει εντύπωση το ύψος αυτό (1,80μ και 3,65μ) να υπενθυμίσω ότι πολλά σπίτια κατασκευάζονται σε κεκλιμένα εδάφη ή λοφίσκους και έτσι ένας χώρος που θεωρείται υπόγειο (από τη μεριά του δρόμου) μπορεί, και συνηθίζεται, να έχει άνοιγμα (πόρτα ή παράθυρο) προς την πίσω μεριά του οικοπέδου.

Ο IRC περιλαμβάνει αναφορές σε πληθώρα θεμάτων άμεσα ή έμμεσα σχετικών με τα υπόγεια όπως η σχεδίαση και κατασκευή της τοιχοποιίας και τοίχων υπογείων και θεμελίων, έξοδοι έκτακτης ανάγκης, ανοίγματα διάσωσης και μέσα διαφυγής, συστήματα θέρμανσης και ψύξης, αεραγωγοί, υπόγειες αποστραγγίσεις, συστήματα ελέγχου του ραδόνιου, ... απαιτήσεις για την ελαχιστοποίηση των αρνητικών επιπτώσεων από την υγρασία, τα παράσιτα στα υπόγεια, κτλ.

Τονίζεται ότι ειδικά ως προς το θέμα του βάθους των υπογείων –που ήταν και η αφορμή για αυτή τη μίνι-έρευνα – το κύριο μέλημα είναι η δυνατότητα διαφυγής των ενοίκων του κτηρίου σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης καθώς και η δυνατότητα εισόδου των πυροσβεστών για την καταπολέμηση τυχόν πυρκαγιάς. Έτσι, ο IRC ορίζει την απαίτηση ύπαρξης ανοιγμάτων διαφυγής στα υπόγεια (πόρτες ή παράθυρα) για τα οποία πρέπει επιπλέον να ισχύουν τα εξής:
-Απαίτηση για ύπαρξη ενός «πηγαδιού» με σκάλα ακριβώς μπροστά από το παράθυρο ή την πόρτα του υπογείου (δείτε παράδειγμα με φωτογραφίες)
-Απαίτηση το περβάζι του παραθύρου να βρίσκεται το πολύ 1,12μ πάνω από το δάπεδο του υπογείου (ώστε να μπορεί κάποιος να σκαρφαλώσει έξω από αυτό)
-Απαίτηση ελάχιστου ύψους (61εκ.), ελάχιστου πλάτους (51εκ.) και ελάχιστου εμβαδού (0,53τ.μέτρα) του ανοίγματος του υπογείου παραθύρου (ώστε να χωράει κάποιος να περάσει μέσα απ’ αυτό).

Σε ορισμένες πόλεις υπάρχουν πρόσθετες απαιτήσεις που επίσης μετριάζουν το «θάψιμο» των υπογείων, και ορίζουν ότι το πάτωμα του υπογείου πρέπει να βρίσκεται πάνω από τυχόν υπόγεια ύδατα κατά ένα ελάχιστο ύψος.

Άρα, βλέπουμε ότι οι κώδικες όχι μόνο δεν προσπαθούν να θάψουν τα υπόγεια αλλά απεναντίας ενθαρρύνουν την ύπαρξη και τη χρήση τους, μεριμνώντας ταυτόχρονα για την ασφάλεια των κατοίκων. Ένας λόγος γι’ αυτό, αυξημένης πλέον σημασίας, είναι η ενεργειακή αποδοτικότητα, καθώς η θερμοκρασία στα υπόγεια είναι γενικά πιο σταθερή (χαμηλότερη το καλοκαίρι και υψηλότερη το χειμώνα) και άρα έχουν μειωμένες ανάγκες κλιματισμού.

Πέραν από τους οικοδομικούς (κτιριοδομικούς) κανονισμούς που ρυθμίζουν τα οικοδομικά θέματα, υπάρχουν και οι πολεοδομικοί κανονισμοί που ρυθμίζουν το πως τα διάφορα κτήρια, κατασκευές, και στοιχεία της πόλης αλληλεπιδρούν το ένα με το άλλο, επηρεάζοντας τον χαρακτήρα της πόλης αλλά και την ποιότητα ζωής σε αυτήν.
[Σημείωση: στην Ελλάδα ο πολεοδομικός κανονισμός ονομάζεται... «(γενικός) οικοδομικός κανονισμός» αλλά αυτό είναι το μικρότερο κακό...]

Με την αντιμετώπιση των υπογείων από τους πολεοδομικούς κανονισμούς θα ασχοληθώ στο 2ο μέρος αυτής της δημοσίευσης...

Επιχειρήσεις-σκούπα στο κέντρο της Αθήνας και οικονομική αποδοτικότητα

Διαβάζουμε στην Καθημερινή της 20-Αυγ-2009:

Έκτακτη αστυνομική επιχείρηση με στόχο αδικήματα που αφορούν σε παραβάσεις της νομοθεσίας περί ναρκωτικών, όπλων και εκδιδόμενων με αμοιβή προσώπων, πραγματοποίησε η ΓΑΔΑ στην ευρύτερη περιοχή των Αθηνών από τις 12:30 έως τις 13:15.

Σύμφωνα με ανακοίνωση της ΓΑΔΑ, κατά την επιχείρηση, στην οποία συμμετείχαν 300 αστυνομικοί από διάφορες υπηρεσίες, ελέχθησαν 460 άτομα, 48 οχήματα, 28 δίκυκλα και 59 καταστήματα. Συνελήφθησαν μάλιστα 42 άτομα, εκ των οποίων 13 (10 ημεδαποί και 3 αλλοδαποί) για παράβαση του νόμου «περί ναρκωτικών», 2 αλλοδαποί για παραβάσεις του νόμου «περί όπλων» και 27 (15 αλλοδαπές και 1 αλλοδαπός, 7 ημεδαπές και 4 ημεδαποί) για παράβαση του νόμου «περί εκδιδόμενων με αμοιβή προσώπων». Οι συλληφθέντες θα οδηγηθούν στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών.

Επιπλέον, πραγματοποιήθηκαν 15 προσαγωγές και κατασχέθηκαν ηρωίνη και κάνναβη συνολικού βάρους 3,8 γραμ. και 5 γραμ. αντίστοιχα, ποσότητες που βρίσκονταν κατανεμημένες σε αυτοσχέδιες συσκευασίες έτοιμες για εμπορία. Ακόμη, κατασχέθηκαν 115 ναρκωτικά χάπια και 2 μαχαίρια.

Επίσης, στην Ναυτεμπορική της 19-Σεπ-2009:

Σε 75 συλλήψεις προχώρησε η αστυνομία χθες το απόγευμα στην ευρύτερη περιοχή των Αθηνών.

Αναλυτικά, 12 άτομα συνελήφθησαν για παράβαση του νόμου περί ναρκωτικών, 59 για παραβάσεις του νόμου περί εκδιδομένων με αμοιβή προσώπων, δύο για παράβαση του νόμου περί όπλων και δύο για παράβαση του νόμου περί παιγνίων.

Οι συλληφθέντες θα οδηγηθούν στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών.

Στην επιχείρηση έλαβαν μέρος 280 αστυνομικοί από διάφορες υπηρεσίες.

Αν ξαναδιαβάσετε προσεκτικά θα δείτε ότι σχέδον όλες αυτές οι "συλλήψεις" έχουν να κάνουν με "αδικήματα κατά του εαυτού" ή όπως αλλιώς τα ονομάζουν οι νομικοί. Δηλ. "εγκλήματα χωρίς θύμα". Πορνεία, ναρκωτικά, τζόγος.
Οι δε "συλλαμβανόμενοι" υποθέτω ότι περνούν 2-3 ώρες στο κρατητήριο και αφού καταβάλουν κάποιο πρόστιμο αφήνονται ελεύθεροι. Οι μόνες συλλήψεις άξιες λόγου σε αυτές τις δύο επιχειρήσεις φαίνεται να ήταν 2+2=4 συλλήψεις για το νόμο περί όπλων (κάποια μαχαίρια προφανώς) για τα οποία και πάλι δεν ξέρω τι γίνεται από τη στιγμή που δεν χρησιμοποιήθηκαν για την τέλεση κάποιας αξιόποινης πράξης. Μάλλον η αντιμετώπιση είναι ήπια.
Δικαιολογούν αυτά τα πενιχρά αποτελέσματα το κόστος της υπηρεσίας 300+280=580 αστυνομικών και την ταλαιπωρία ένα σωρό άλλων πολιτών που αποδείχθηκαν προφανώς αθώοι από κάθε άποψη;
Δεν θα μπορούσε η αστυνομία να επιτύχει πολύ πιο ουσιώδη αποτελέσματα στον τομέα της ασφάλειας αλλά και η πολιτεία να κατανείμει πολύ πιο ορθολογικά τους πόρους της ακολουθώντας διαφορετικές, μακροπρόθεσμης στόχευσης πολιτικές; Νομίζετε ότι θ'αλλάξει έτσι η λειτουργία και η εικόνα της πόλης και η αίσθηση γκέτο που δημιουργείται σε κάποιες γειτονιές;

Επαγγελματική Ασφάλεια και Υγεία - αντιλήψεις Ευρωπαίων εργαζομένων

Με αφορμή χτεσινό άρθρο του Figaro (Η εργασία επιδεινώνει την υγεία;) οδηγήθηκα στην Πανευρωπαϊκή Δημοσκόπηση για την Επαγγελματική Ασφάλεια και Υγεία που διεξήγαγε η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία (EU-OSHA).
Η έρευνα, που διεξήχθη και στα 27 Κράτη-Μέλη, εξετάζει τις αντιλήψεις των Ευρωπαίων σχετικά με την υγεία και την ασφάλεια στο χώρο της εργασίας τους.
Από τα ευρήματα της δημοσκόπησης μεταξύ άλλων ξεχωρίζουν τα εξής:
Οι συνθήκες ασφάλειας και υγείας στην εργασία αναφέρονται ως ένας από τους αποφασιστικότερους παράγοντες κατά την αναζήτηση εργασίας. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για την Ελλάδα όπου το 47% των εργαζομένων επιλέγει τον παράγοντα αυτό ως αποφασιστικό στην αναζήτηση εργασίας.
Το 75% των Ευρωπαίων και το 85% των Ελλήνων θεωρεί ότι η κακή υγεία οφείλεται (σε μεγάλο ή μέτριο βαθμό) στην εργασία που κάνουν οι άνθρωποι.
Το 32% των Ευρωπαίων πιστεύουν ότι οι συνθήκες υγείας και ασφάλειας στην εργασία χειροτέρεψαν τα τελευταία 5 χρόνια. Το αντίστοιχο ποσοστό για την Ελλάδα είναι 66% και είναι το μεγαλύτερο (χειρότερο) ποσοστό από όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Επίσης, ένα 80% των Ελλήνων (από τα μεγαλύτερα ποσοστά στην Ευρώπη) θεωρεί ότι η οικονομική κρίση θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στην επαγγελματική υγεία και ασφάλειά τους.
Πάραυτα, μόνο το 50% των Ελλήνων εργαζομένων θεωρεί ότι είναι καλά πληροφορημένο για τους κινδύνους ασφάλειας και υγείας στην εργασία (από τα χαμηλότερα ποσοστά).
Το ερώτημα είναι: Αυτές οι αντιλήψεις των συμπολιτών μας που οφείλονται; Στην προσωπική τους (αρνητική) εμπειρία; Σε μια γενικότερη τάση απαισιοδοξίας; Στην χειροτέρευση του νομοθετικού πλαισίου γύρω από τα θέματα ασφάλειας σε συγκεκριμένους τομείς;

Το σίγουρο είναι ότι η (μικρή) σημασία που δίνεται στα θέματα υγείας και ασφάλειας στην εργασία (από εργοδότες, κράτος, συνδικαλιστές, κτλ.) είναι δυσανάλογη τόσο της "αντικειμενικής" σημασίας τους όσο και της σημασίας που τους αποδίδουν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι. Για μια ακόμη φορά θα προσθέσω ότι οι Έλληνες εργαζόμενοι όχι μόνο έχουν να αντιμετωπίσουν φθοροποιοούς για την υγεία παράγοντες στην εργασία τους αλλά δεν έχουν και τους αντισταθμιστικούς εκείνους παράγοντες (πάρκα, δυνατότητες αναψυχής και άθλησης, ελεύθερο χρόνο, κτλ.) που θα μπορούσαν να εξισορροπήσουν τις όποιες αρνητικές συνέπειες της εργασίας.

Οι περιβαλλοντικές ευαισθησιές της ΕΛΛΗΝικής ΑΡΙστερΑΣ

Αφίσες κολλημένες σε κάδους ανακύκλωσης



(Κοινή δημοσίευση με το Βλακειολόγιο)

αφίσα κολλημένη σε δέντρο

αφίσες σε κολώνες

και ο σεβασμός ΕΛΛΗΝΑΡάδων και λοιπών για τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό... (Λόφος Φιλοπάππου)

γκραφίτι σε μαρμάρινο παγκάκι στου Φιλοπάππου





συνθήματα γραμμένα σε αρχαιολογικό χώρο

Αφίσα Χρυσής Αυγής και αυτοκόλλητο "φίλων του Φιλοπάππου" (!!!) σε κάδο στου Φιλοπάππου (ο ορισμός της αυτοαναίρεσης).


...και λίγος Πλιάτσικας (πάει με όλα...)

Μετεκλογικό Υστερόγραφο: Τα κόμματα που ήταν υπεύθυνα για τη μεγαλύτερη αφισορύπανση (ΝΔ, ΚΚΕ, ΣΥΡΙΖΑ) είδαν τα ποσοστά τους να μειώνονται. Αντιθέτως, ΠΑΣΟΚ, ΛΑΟΣ και Οικολόγοι-Πράσινοι που δεν αφισορύπαναν (ή πολύ λιγότερο) είδαν τα ποσοστά τους να αυξάνονται.

Η πιο χρονοβόρα καθημερινή μετακίνηση (στις ΗΠΑ)

The home of America's worst commute
This Pennsylvania town suffers the longest average commute in the U.S., at 40.6 minutes, says Census Bureau
(CNNMoney.com - Aaron Smith, 2009-09-22)

Το πρωτογενές άρθρο της στατιστικής υπηρεσίας των ΗΠΑ βρίσκεται εδώ. Σύμφωνα με άλλα ενδιαφέροντα στοιχεία, το 2008 το 75,5% των Αμερικάνων εργαζομένων άνω των 16 ετών μετακινούνταν στη δουλειά τους μόνοι με ΙΧ αυτοκίνητο, το 10,7% με ΙΧ αυτοκίνητο που μοιράζονταν με κάποιον άλλο, το 5% χρησιμοποιούσε μέσα μαζικής μεταφοράς πλην ταξί (αυξημένο από το 4,6% του 2004), το 2,8% περπατούσε (από 2,4% το 2004), το 1,8% χρησιμοποιούσε άλλα μέσα και το 4,1% εργαζόταν στο σπίτι (επίσης αυξημένο από το 3,8% του 2004).

Από την άλλη, ο μέσος χρόνος μετάβασης στην εργασία ήταν 25,5 λεπτά το 2008, αυξημένος από τα 24,7 λεπτά του 2004.

Στα καθ'ημάς, η ΕΣΥΕ προσπαθεί ακόμη να μετρήσει κατά αξιόπιστο τρόπο βασικά οικονομικά μεγέθη...

Μέρες (και νύχτες) κινηματογράφου

Πρώτη φορά πήγα στις «Νύχτες Πρεμιέρας» και νομίζω ότι θα μου γίνει μόνιμη συνήθεια. Μπορεί το φεστιβάλ Θεσσαλονίκης να ήταν ...χμμ, προβληματικό φέτος αλλά, κατά τα άλλα, η περί κινηματογράφου κίνηση καλά κρατεί. Ήδη το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Πάτρας («Διεθνές Πανόραμα Ανεξάρτητων Δημιουργών Φιλμ & Βίντεο») ετοιμάζεται να ξεκινήσει την 11η χρονιά του.
Επιστρέφω στις Νύχτες Πρεμιέρας: Πολύ ενδιαφέρον – και με σωστή χρονική διάρκεια- ήταν το ειδικό αφιέρωμα με τίτλο “A Space Story” την Τρίτη (22/9) το βράδυ, ενώ το γεγονός των ημερών ήταν η προβολή του ντοκυμαντέρ της Νικόλ Αλεξανδροπούλου για το Γιάννη Πετρίδη με τίτλο “Once In A Lifetime” την Πέμπτη (24/9). Έβγαινες απ’ την αίθουσα με μια γλυκιά αίσθηση ανικανοποίητου. Γλυκιά, από την ευχαρίστηση να γνωρίζεις λίγο παραπάνω έναν άνθρωπο που μετά από τόσα χρόνια ακρόασης αισθάνεσαι δικό σου. Ανικανοποίητου γιατί κάτι έμοιαζε να έλειπε, παρά το πολύ καλό μοντάζ. Μεγάλο ατού της ταινίας ο ίδιος ο Πετρίδης και νομίζω ότι δεν αξιοποιήθηκε στο μέγιστο βαθμό. Ίσως όμως αυτό να μετράει και στα θετικά της. Σα μια εκπομπή του Πετρίδη. Όσο κι αν ακούσεις θέλεις κι άλλο. Κάτι παραπάνω...

Παρασκευή πρωί. Προσθέτω στη wikipedia σχετική αναφορά για την ταινία. Απορώ που κάποιος δεν το έχει κάνει ήδη.
Στη συνέχεια ψάχνω σχετικές αναφορές στο Ίντερνετ, προσπαθώντας να μείνω στο κλίμα. Πέφτω σ’ ένα άρθρο του Άρη Καραμπεάζη στο e-tetradio. Δύο κλικ παραπέρα (πάλι στο e-tetradio) διαβάζω το άρθρο της Άννας Βλαβιανού για την πεζότητα του ελληνικού ραδιοφώνου. Αναφέρει το Κωνσταντίνο Τζούμα ως εξαίρεση.

Κοιτάω το ρολόι. Έχει ήδη πάει 10:08 και η εκπομπή του Τζούμα πρέπει να 'χει αρχίσει.

Ανοίγω το ραδιόφωνο επειγόντως. Ακούω τον Τζούμα να μιλάει ...για το ντοκυμαντέρ για το Γιάννη Πετρίδη!

Destination Non-Specific (Colin Mutchler)

Κυκλοφοριακός θόρυβος και υγεία

Τα υψηλά επίπεδα μέσου κυκλοφοριακού θορύβου αυξάνουν τον κίνδυνο υπέρτασης (αυξημένης πίεσης), ιδίως σε ανθρώπους μέσης ηλικίας, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Environmental Health.
(Δείτε και Express, 2009-09-10)

Χαρίζεται Απορριμματοφόρο

...από το Δήμαρχο Αθηναίων, στο Δήμο Λαγκαδά, μας πληροφορεί ο σημερινός Τύπος (Καθημερινή) και το σχετικό Δελτίο Τύπου.

Δεν ξέρω αν υπάρχουν κάποιες λεπτομέρειες που δεν αναγράφησαν στο Δελτίο Τύπου για λόγους συντομίας αλλά δεν καταλαβαίνω με ποια λογική ο Δήμαρχος Αθηναίων προβαίνει σε μια τέτοια ενέργεια και μάλιστα έχω την αίσθηση όχι για πρώτη φορά;

Το απορριμματοφόρο δεν έχει πληρωθεί με τα (ανταποδοτικά) τέλη των δημοτών για την καθαριότητα της Αθήνας;

Μήπως εντάσσεται στα πλαίσια της νεοδημοκρατικής αλληλεγγύης, ιδίως τώρα που βρισκόμαστε σε... κρίσιμη περίοδο;

Μήπως έτσι κι αλλιώς θεωρεί ότι η υπόθεση "καθαριότητα της Αθήνας" είναι μάταιη και χαμένη υπόθεση, οπότε είπε να το παραχωρήσει κάπου όπου τουλάχιστον θα πιάσει τόπο;

Μήπως είναι σαράβαλο και χαρίζει "γουρούνι στο σακί";

"Έλα καημένε, πως κάνεις έτσι", θα πουν κάποιοι που τους περισσεύουν και δεν τους πειράζουν τα διαρκώς αυξανόμενα δημοτικά τέλη και η μειούμενη ποιότητα ζωής...

Υ.Γ. Από παλαιό άρθρο του -παλαιού- Ελ .Τύπου βρήκα κάποιες επεξηγήσεις (μάλλον για... γουρούνι στο σακί πρόκειται), τις οποίες δεν μπορεί να κρίνει κάποιος αν δεν ξέρει τις λεπτομέρειες. Και πάλι θα αναρωτηθώ όμως ποιο το όφελος για τους δημότες της Αθήνας; Γενικώς σχέσεις καλής συνεργασίας των Δήμων στα πλαίσια της ΚΕΔΚΕ; Και γιατί να παραχωρηθεί στο Δήμο Λαγκαδά και όχι σε ένα πιο κοντινό στην Αθήνα δήμο;

Σίγουρα το συμπέρασμα που βγαίνει είναι ότι χρειάζεται κατά την προμήθεια απορριμματοφόρων να λαμβάνεται σοβαρά υπόψιν το κόστος συντήρησης. Λαμβάνεται; Και πως αξιοποιείται η όποια συσσωρευμένη γνώση υπέρ των δήμων; Ή μήπως οι δήμοι δεν συσσωρεύουν γνώση αλλά απλά κάνουν προμήθειες...;

Προσλήψεις μερικής απασχόλησης στους ΟΤΑ

Εγκρίνονται όλα τα Επιχειρησιακά Σχέδια Μερικής Απασχόλησης των 632 Δήμων και Κοινοτήτων που υποβλήθηκαν στην τριμελή Επιτροπή των υπουργείων Εσωτερικών, Οικονομικών και Απασχόλησης, υπό την προεδρία του Υφυπουργού Εσωτερικών Θανάση Νάκου.

Επίσης η ίδια Επιτροπή αποφάσισε την επιδότηση 7.413 θέσεων στους 623 Δήμους και Κοινότητες, των οποίων τα Επιχειρησιακά Σχέδια εγκρίθηκαν, με το ποσό των 8.000 ευρώ ανά έτος.Οι νέες συμβάσεις με τους συμβασιούχους μερικής απασχόλησης μπορούν να καταρτισθούν από την 1η Νοεμβρίου 2009 και μεταγενέστερα.

(Express.gr, 2009-09-02)

Προσλήψεις μερικής απασχόλησης και μπόλικης γραφειοκρατίας δηλαδή.
Θετικό το ότι προωθούνται ευέλικτες μορφές απασχόλησης και οι ΟΤΑ δεν φορτώνονται με προσωπικό που πιθανώς να μη χρειάζονται στο μέλλον.
Θετικό το ότι οι ΟΤΑ μπαίνουν στη λογική να κυνηγήσουν τα προγράμματα για να πάρουν αυτό που θέλουν και δεν θα τους σερβιριστεί στο πιάτο.
Από την άλλη ο συγκεντρωτισμός είναι ακατανόητος και αμφιβάλλω αν τα μέλη της τριμελούς επιτροπής που ενέκρινε τα κονδύλια ("που απαρτίζεται από τον κ. Υφυπουργό Εσωτερικών ως Πρόεδρο και τους κ.κ. Υφυπουργούς Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας και Οικονοµίας και Οικονοµικών ως µέλη") - τρεις εντεταλμένοι εκπρόσωποι Υπουργών δηλαδή - μπορούν πραγματικά να κρίνουν ποιες ανάγκες είναι "σημαντικές" και ποιες "ασήμαντες" για κάθε ένα δήμο. Πάντως για να τα εγκρίνουν όλα αμφιβάλλω αν θα έπεσε πολύ σκέψη... Το προτιμότερο θα ήταν το κράτος να δώσει τα χρεωστούμενα στην αυτοδιοίκηση και μαζί και την αρμοδιότητα προσλήψεων υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα ξελασπώνει φαληρισμένους δήμους.

Προσοχή! (Δεν) κυκλοφορούν ανθισμένα 2CV!

Το πρώτο...




... και το δεύτερο:

Καλοκαιρινός περίπατος στο Κτήμα Συγγρού

Το Κτήμα Συγγρού είναι ένας μεγάλος χώρος πρασίνου (από τους μεγαλύτερους και σημαντικότερους στο πολεοδομικό συγκρότημα της Αθήνας καθώς βρίσκεται μέσα σε μια πυκνοκατοικημένη περιοχή). Οι περισσότεροι το "ξέρουμε" ως το πράσινο κομμάτι που βρίσκεται πίσω από μια άσχημη μάντρα, ανεβαίνοντας την Κηφισίας στο δεξί μας χέρι. Στο παρελθόν υπήρξαν σχέδια κακώς νοούμενης μάλλον αξιοποίησής του από το Δήμο Αμαρουσίου, παρότι ο χώρος είναι ιδιοκτησίας του Δημοσίου. Εξαιρετική δουλειά για την προστασία του κάνουν οι "Φίλοι του Δάσους Συγγρού" και οι συνεργαζόμενοι εθελοντές που έχουν και το ιδιαίτερα ενημερωτικό http://www.dasosygrou.gr/.

Διαβάζοντας γλαφυρές και μελιστάλακτες περιγραφές άλλων στο ίντερνετ απόρησα για το αν πήγαμε στο ίδιο μέρος. Νομίζω ότι πολλοί Έλληνες (ιδίως Αθηναίοι που έχουν μια ψυχαναγκαστική, ενοχική "αγάπη για τη φύση") αισθάνονται την υποχρέωση όποτε βρεθούν ανάμεσα σε 5 δέντρα να γράψουν διθυράμβους για το πόσο ωραία αισθάνθηκαν, τη γαλήνη και την αγαλλίαση που ένιωσαν, κτλ., κτλ...

Η εντύπωση που μου δημιουργήθηκε είναι διαφορετική: Το νοτιο - δυτικό τμήμα (αυτό που είναι πιο εύκολα προσπελάσιμο από το κοινό) δείχνει μισο-εγκαταλελειμένο ή για την ακρίβεια φθίνον, "αφύσικο" στη μορφή του (δέντρα παρατεταγμένα στη σειρά σα στρατιωτάκια) και εν πολλοίς άχαρο και αφιλόξενο. Είναι δηλ. αυτό ακριβώς που λέει η λέξη: κτήμα. Πιθανώς να ευθύνεται εν μέρει για αυτή μου την εντύπωση το ότι πήγαμε στο κατακαλόκαιρο (Κυριακή 9 Αυγούστου). Κατά τη διάρκεια των 2 περίπου ωρών που περπατήσαμε, συναντήσαμε 1-2 άτομα που έτρεχαν, άλλους 4 που περπατούσαν, μία κυρία με ένα σκυλί και τον πυροσβέστη με το όχημά του που μετακινείτο από το ένα σημείο στο άλλο, προσπαθώντας να καλύψει όλο αυτό τον τεράστιο χώρο. (Την επόμενη μέρα, 10 Αυγούστου, διαβάζω ότι προσλήφθηκαν οι εποχιακοί δασοπυροσβέστες!!!!!) Ερημιά δηλαδή. Προς μεγάλη μου έκπληξη, ο θόρυβος από την Κηφισίας ήταν εντονότατος (στο νοτιοδυτικό τμήμα) παρότι ήταν μεσημέρι Κυριακής και οι δρόμοι ήταν εξίσου άδειοι. Φαντάζομαι πως θα είναι τον υπόλοιπο καιρό...
Ωστόσο, το βόρειο / βορειοανατολικό τμήμα είναι πράγματι δάσος και αξίζει κανείς να το περπατήσει καθώς έχει αρκετά ωραία κομμάτια (και ο θόρυβος γίνεται ελάχιστα αντιληπτός). Απ' ότι διαβάζω από το σάιτ του Υπ. Αγρ. Ανάπτυξης & Τροφίμων / Ι.Γ.Ε. που έχει και την επιμέλεια του χώρου, αυτό είναι και το μεγαλύτερο σε έκταση τμήμα (700 στρ. δάσος - 200 κτήμα).
Νομίζω ωστόσο ότι και το υπόλοιπο θα μπορούσε με μια μεγαλύτερη περιποίηση και μικρο-αλλαγές / παρεμβάσεις να γίνει πολύ πιο φιλικό στο χρήστη.

Στα θετικά:

• Χωματόδρομοι και μονοπάτια (ελάχιστη άσφαλτος).
• Δυνατότητα περιπάτου / τρεξίματος για περιοίκους.
• Θετική συμβολη στο μικροκλίμα της περιοχής.
• Θετική συμβολή στην απορρόφηση των νερών της βροχής (διαπερατή επιφάνεια).
• Πιθανή θετική συμβολη στην ατμοσφαιρική ρύπανση (αέρια ρεύματα...).

Στα αρνητικά:

• Κακόγουστα, σκουριασμένα κάγκελα και μάντρα στην περίμετρο.
• Άσχημες, απωθητικές είσοδοι.
• Απουσία σήμανσης που να σε κατευθύνει στα ενδιαφέροντα σημεία.
• Ελάχιστα παγκάκια και άλλος εξοπλισμός.
• Ελάχιστες βρύσες, και σε κακή κατάσταση (άχρηστες ή βρώμικες).
• Απουσία επαρκούς φύλαξης.
• Κοτετσόσυρμα...
• Σκουπίδια (λίγα αλλά υπαρκτά).
• Καταστροφή / φθορά πυροσβεστικών κρουνών και εξοπλισμού από τριτοκοσμικά δίποδα.