Ορκωμοσία νέων δημάρχων και δημοτικών συμβούλων (πολιτική ή θρησκευτική τελετή;)

Με αφορμή τα "όμορφα" και επεισοδιακά που σημειώθηκαν πριν 10 μέρες στη Δημητσάνα, κατά την ορκωμοσία του νέου δημοτικού συμβουλίου, και τα όσα αναφέρθηκαν εκεί (αξίζει να δείτε  στο YouTube το σχετικό βίντεο ορκωμοσίας καθώς και το βίντεο των "επεισοδίων" που ακολούθησαν) έψαξα το νόμο 3852/2010 ("Καλλικράτη") για να δω τι προβλέπεται για την ορκωμοσία. Προβλέπεται εμπλοκή της εκκλησίας ναί ή όχι;

Κατ'αρχάς, το κείμενο του νόμου και τα σχόλιά μου στο τέλος:

Άρθρο 52

Ορκωμοσία των δημοτικών αρχών

1. Μετά την ανακήρυξη του επιτυχόντος και των επιλαχόντων συνδυασμών ο δήμαρχος, οι δημοτικοί σύμβουλοι, οι σύμβουλοι του συμβουλίου της δημοτικής ή τοπικής κοινότητας και οι τοπικοί εκπρόσωποι κοινοτήτων πριν από την ημέρα εγκατάστασης και ανάληψης των καθηκόντων τους δίνουν τον ακόλουθο όρκο: «Ορκίζομαι να είμαι πιστός στην πατρίδα, να υπακούω στο Σύνταγμα και στους νόμους και να εκπληρώνω τίμια και ευσυνείδητα τα καθήκοντά μου».

2. Η ορκωμοσία γίνεται στο κατάστημα του δήμου σε δημόσια συνεδρίαση, της οποίας ο ακριβής χρόνος (ημερομηνία και ώρα) ορίζεται από τον εκλεγέντα δήμαρχο.

3. Για την ορκωμοσία συντάσσεται πρακτικό, το οποίο υπογράφεται από το δήμαρχο, τους συμβούλους και τους τοπικούς εκπροσώπους που ορκίστηκαν.

Το πρακτικό αυτό συντάσσεται σε δύο (2) αντίτυπα, από τα οποία το ένα αντίτυπο παραμένει στο δήμο και το άλλο αποστέλλεται στον Γενικό Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Τα προαναφερόμενα πρόσωπα αναλαμβάνουν τα καθήκοντά τους από την ημέρα της εγκατάστασης.

4. Σε όσες περιπτώσεις η ορκωμοσία δεν πραγματοποιήθηκε για λόγους αντικειμενικής αδυναμίας, ο δήμαρχος καλεί τον επιτυχόντα προς ορκωμοσία εντός πέντε (5) ημερών, αφότου του γνωστοποιήθηκε η άρση των λόγων.

5. Αν γίνει δεκτή η ένσταση που ασκήθηκε σύμφωνα με το άρθρο 47 και ακυρωθεί από το αρμόδιο δικαστήριο η απόφαση του άρθρου 44, η διαδικασία των προηγούμενων παραγράφων επαναλαμβάνεται με πρωτοβουλία του δημάρχου που εκλέγεται με βάση τη δικαστική απόφαση."

Βλέπουμε κατ' αρχάς ότι πρόκειται για κείμενο πολιτικού όρκου, χωρίς οιαδήποτε θρησκευτική χροιά. Υπάρχει βέβαια το παράδοξο (μάλλον ηθελημένα ασαφές) να μην αναφέρεται ενώπιον ποίου, ή από ποιόν, ορκίζονται οι νεοεκλεγέντες.

Ενώπιον ιερέα; Από πουθενά δεν προκύπτει κάτι τέτοιο.

Ενώπιον δικαστή; Ούτε αυτό προκύπτει από πουθενά.

Του προηγούμενου δήμαρχου; Θεός φυλάξοι!

Μήπως του Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης; Πιθανώς να (ανθυπο-)υπονοείται κάτι τέτοιο αλλά το γεγονός ότι το πρακτικό "αποστέλλεται" σε αυτόν, ίσως υπονοεί ότι δεν είναι παρών.

Μήπως ορκίζονται από κάποιον ανώτερο (ή μη) υπάλληλο του Δήμου; Μπα, αυτό έλειπε να μας ορκίσουν τα υπαλληλάκια!

Άρα, μάλλον πρόκειται για μια πρωτότυπη, σουρεαλιστική και ναπολεόντειο τελετή (Self-Service, DIY) όπου οι νεοεκλεγέντες αυτο-ορκίζονται στο χρόνο της επιλογής τους!

Τα λόγια του εκπροσώπου της "Λαϊκής Συσπείρωσης" στη Δημητσάνα ήταν επί λέξει τα εξής: "Επειδή [σ]το άρθρο 52 και 54 του Νόμου 3852/2010 τα οποία ορίζουν την ορκωμοσία, δεν αναφέρεται η παρουσία ιερέων, δηλώνουμε ενώπιόν σας ότι υπερασπιζόμαστε τα δικαιώματα του λαού. Παρακαλούμε αυτή η δήλωσή μας να γραφτεί στα πρακτικά".

Σημειώνω ότι αυτή η δήλωση έγινε μετά την ορκωμοσία (άφησε δηλαδή να κυλήσει "κανονικά" η ορκωμοσία με τον τρόπο που έγινε) και σε τόνο εξαιρετικά ήπιο. Είναι από τις λίγες φορές που θα συμφωνήσω με ανθρώπους της άκρας αριστεράς. Είναι σαφές ότι δεν προβλέπεται η ορκωμοσία ενώπιον ιερέων ούτε και στο Ευαγγέλιο ή οποιοδήποτε άλλο θρησκευτικό σύμβολο. Ουσιαστικά οι ιερείς -προφανώς με την παρότρυνση του νεοεκλεγέντος δημάρχου- "έκαναν κατάληψη" σε μια πολιτική τελετή, στην οποία δεν είχαν καμία θέση και η αντίδραση του δεσπότη είναι πέρα από κάθε μέτρο και όριο.

Αν γνωρίζετε τι έγινε σε άλλες πόλεις ενημερώστε με σχόλια.

Επικαιροποίηση: Από το youtube βλέποντας διάφορα βίντεο αλλά και από άλλα σάιτ διαπιστώνω ότι υπάρχει μια πραγματική "κατάληψη" του Καλλικράτη από την "Εκκλησία της Ελλάδος". Μόνο ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης φαίνεται να σέβεται πλήρως το πνεύμα του νόμου. Αναλυτικά:
Αθήνα: Διαβάζω ότι κατά την ορκωμοσία Καμίνη "παρέστη" και ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος αλλά οι περισσότεροι υποψήφιοι, και ο δήμαρχος, έδωσαν πολιτικό όρκο. Οι δημοτικοί σύμβουλοι της παράταξης Κακλαμάνη και Χρυσής Αυγής έδωσαν θρησκευτικό όρκο (κάτι που δεν προβλέπεται).
Αλίαρτος: Ο όρκος δόθηκε ενώπιον ιερέων, στο ευαγγέλιο.
Θεσσαλονίκη: Έγινε πολιτική τελετή ορκωμοσίας, από τον ίδιο το Δήμαρχο σε αίθουσα του δημοτικού συμβουλίου.
Λευκάδα: 1) Ο δήμαρχος ορκίστηκε από ιερέα, στο Ευαγγέλιο, εν μέσω θρησκευτικής τελετής. Στη συνέχεια 2) όρκισε ο ίδιος ο δήμαρχος, στο Ευαγγέλιο, τους δημοτικούς συμβούλους και τοπικούς εκπροσώπους ενώ 3) για αυτούς που δεν ορκίστηκαν στο ευαγγέλιο ακολούθησε, η ανάγνωση τροποποιημένης "δήλωσης", σε αντίθεση με ότι ορίζει ο νόμος. Συγκεκριμένα ο "όρκος" τους είχε την εξής μορφή: "Δηλώνω στην τιμή και στη συνείδησή μου να είμαι πιστός στην πατρίδα, να υπακούω στο Σύνταγμα και στους νόμους και να εκπληρώνω τίμια και ευσυνείδητα τα καθήκοντά μου». Προφανώς κάποιοι έχουν την εντύπωση ότι η λέξη "ορκίζομαι" έχει αποκλειστικά θρησκευτικό περιεχόμενο...
Ζαχάρω: Έγινε θρησκευτική τελετή και δόθηκε θρησκευτικός όρκος! Μαθαίνω με έκπληξη ότι ο νεοεκλεγείς έχει καταδικαστεί για αδικήματα και έχει τεθεί σε αργία (ήταν και πριν δήμαρχος), άρα η τελετή ορκωμοσίας θεωρείται άκυρη. (βλ. εδώ κι εδώ).
Μονεμβασία: Φαίνεται η ορκωμοσία να έγινε στο κτίριο της Μητρόπολης, κατά παράβαση του νόμου (με το καλημέρα!). Προφανώς έλαβε χώρα και θρησκευτική τελετή και οι νεοεκλεγέντες ορκίστηκαν από ιερείς, στο ευαγγέλιο. Δεν ακούγεται η αρχή του όρκου (αν δόθηκε δηλ. και θρησκευτικός όρκος).
Πειραιάς: Η ορκωμοσία έγινε από τον Μητροπολίτη Πειραιώς.