2009-05-28

Για το σχεδιαζόμενο εμπορικό κέντρο στο Γαλάτσι

Η προχθεσινή απόφαση του Νομαρχιακού Συμβουλίου να απορρίψει την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για το εμπορικό κέντρο, λέγοντας ότι θα επιβαρύνει την περιοχή, προκαλεί την αντίδραση της κοινοπραξίας.
(2009-05-11, Ered.gr - παρατίθεται όλη η απόφαση του Ν.Σ.)

Όμιλος Χαραγκιώνη: "Το mall στο Γαλάτσι θα προχωρήσει"
(2009-05-25, Capital.gr)

Και μια ενδιαφέρουσα συζήτηση περί εμπορικών κέντρων γενικά: Υπέρ των μεγάλων εμπορικών κέντρων (και κατά των κακόγουστων ονομασιών τους).
(2009-05-20, Anamorfosis.net)

2009-05-27

«Λαθροχειρία» ή σύγχυση;

Για την έλλειψη ανταγωνισμού στην αγορά των υπεραστικών και των θαλάσσιων μεταφορών γράφει η Χριστίνα Κοψίνη στη σημερινή Καθημερινή. Και ενώ θα μπορούσε κανείς να δει με συμπάθεια το “παράπονό” της, αφού το θέμα μας αγγίζει όλους, κάνει μια σειρά λογικών λαθών και μία –πιθανή- λαθροχειρία:

Φυσικά και δεν είναι η μοναδική αγορά που λειτουργεί προστατευτικά, στη συγκεκριμένη περίπτωση, για την ολιγάριθμη ομάδα ιδιοκτητών λεωφορείων. Στον παρεΐστικο ελληνικό καπιταλισμό, έτσι λειτουργούν οι περισσότερες αγορές. Πρωτίστως δε εκείνες όπου ουδέποτε ενεπλάκη το κράτος ως ιδιοκτήτης - μέτοχος.
Σε αυτές τις περιπτώσεις αποκαλύπτεται και η μεγάλη λαθροχειρία που έκαναν οι αντιλήψεις και οι φορείς του νεοφιλελευθερισμού τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα. Διότι, ενώ από τη μία πλευρά ταύτιζαν την απελευθέρωση των αγορών με τις ιδιωτικοποιήσεις και τη μείωση της παρουσίας του Δημοσίου, από την άλλη διαπλέκονταν με το ίδιο το κράτος και επιζητούσαν την ανοχή του για να συντηρήσουν κλειστές και προστατευμένες από τον ανταγωνισμό τις δικές τους ιδιωτικές αγορές. Μήπως η απελευθέρωση της ακτοπλοΐας οδήγησε σε μείωση των εισιτηρίων; Mήπως οδήγησε στην είσοδο ξένων ακτοπλόων; Ούτε για αστείο. Οσο μπήκαν οι ξένοι στις κατασκευές και στα τεχνικά έργα μετά την κατάργηση του «μαθηματικού τύπου» Λαλιώτη, άλλο τόσο ήλθαν και οι ξένοι στο Αιγαίο για να ρίξουν τις τιμές.

Ώστε (και) για τις κλειστές αγορές στην Ελλάδα ευθύνεται ο (νεο)φιλελευθερισμός; Με την ίδια λογική που ευθύνεται για το φαινόμενο του θερμοκηπίου η Greenpeace και για την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων η Διεθνής Αμνηστία;

Εκτός και αν με τον όρο «αντιλήψεις και φορείς του νεοφιλελευθερισμού» αναφέρεται στην παρούσα κυβέρνηση του «μεσαίου χώρου» και των γενικώς «μεσαζόντων» η οποία μάλλον αλλεργία έχει προς το φιλελευθερισμό. Εν πάσει περιπτώσει, καλό θα ήταν να γίνει πιο συγκεκριμένη η αρθρογράφος ώστε να καταλάβουμε κι εμείς τι εννοεί και να μην αναπαράγει τη διάχυτη ιδεολογική σύγχυση.

Και έστω, ότι -ειδικά στην Ελλάδα και πουθενά αλλού στον κόσμο- ο φιλελευθερισμός πρεσβεύει κάτι τέτοιο.
Το άλλο για τη σύγκριση των εισιτηρίων λεωφορείων μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ τι το ήθελε; Αφενός τα συγκρινόμενα δρομολόγια είναι διαφορετικά (Πάτρα – Αθήνα 210χλμ, Ν.Υ. – Φιλαδέλφεια: 160χλμ). Αφετέρου, όταν το βασικότερο κόστος λειτουργίας είναι η τιμή της βενζίνης και αυτή είναι χαμηλότερη από το μισό στις ΗΠΑ, να πως εξηγείται χοντρικά η διαφορά του εισιτηρίου. Εκτός και αν προτείνεται η μείωση της τιμής της βενζίνης. Κάτι που θα ήταν όμως διπλά λανθασμένο αφού θα ενίσχυε τη χρήση ιδιωτικού αυτοκινήτου ακόμη περισσότερο και θα έκλεβε επιβάτες από τα ΚΤΕΛ, δημιουργώντας περισσότερα προβλήματα τόσο σ’ αυτά όσο και στο περιβάλλον.

Τέλος δε, αν τα ναύλα αυξήθηκαν «πάνω από 50% τα τελευταία χρόνια» (ασαφές) το ίδιο συνέβη και με τη τιμή του πετρελαίου, πράγμα που μάλλον δικαιολογεί τις –σίγουρα δυσάρεστες- αυξήσεις. Πληροφοριακά, η αγορά των υπεραστικών λεωφορείων στις ΗΠΑ απελευθερώθηκε σχεδόν απόλυτα επί προεδρίας Ρέιγκαν, το 1982.

Όλα αυτά για ένα άρθρο με το οποίο θα μπορούσα να συμφωνώ, αλλά πως να το κάνω αν τα στοιχεία δεν στηρίζουν το συμπέρασμα;

2009-05-17

Πάρκα ή ...φυτεμένοι ακάλυπτοι;

Που θα προτιμούσατε να περάσετε την ώρα σας; Καθισμένοι σε ένα απ’ τα πρανή της Αττικής Οδού ή στην Πλατεία Συντάγματος;
Σοβαρά, για σκεφτείτε το... Στην Πλατεία Συντάγματος υπάρχουν δεν υπάρχουν 100 δέντρα ενώ παράλληλα της Αττικής Οδού, όπως μας πληροφορεί το εταιρικό έντυπο «τα νέα της Αττικής Οδού» (τ.20, Απρίλιος 2009), έχουν φυτευθεί πάνω από 1 εκατομμύριο δέντρα και φυτά!

Ναι, θα σκεφθείτε, αλλά το Σύνταγμα είναι μια μικρή σχετικά πλατεία ενώ η Αττική Οδός –με τα δέντρα της- είναι απλωμένη σε χιλιόμετρα ολόκληρα. Κι όμως, η πυκνότητα / συγκέντρωση των δέντρων στα περισσότερα σημεία της Αττικής Οδού είναι πολύ μεγαλύτερη, όπως μπορεί να δει κάποιος με γυμνό μάτι.

Μα, θα συνεχίσετε, αν καθίσεις στα πρανή της Αττικής Οδού θα έχεις δίπλα σου ένα πολυσύχναστο δρόμο. Πράγματι. Και αν καθίσεις στο Σύνταγμα θα έχεις γύρω σου όχι ένα αλλά 3 πολυσύχναστους δρόμους με εξίσου συνεχή ροή οχημάτων.

Παράλογο; Ναι, αν κρίνουμε με βάση την κριτική που ασκούν κάτοικοι και σύλλογοι (συνήθως δικαίως) κατά των Δημοτικών και άλλων αρχών για διάφορα «έργα», «παρεμβάσεις» και «αναπλάσεις». Κι αυτό γιατί στην κριτική τους κυριαρχεί μια τάση... «δενδρομετρίας». Τόσα δέντρα πριν, τόσα μετά. Δέκα αιωνόβια δέντρα πριν, τρία μετά..., τόσα τετραγωνικά πρασίνου πριν, τόσα μετά...

Την τάση αυτή την έχουν αποδεχτεί και υιοθετήσει και οι δημόσιες αρχές. Π.χ. στο έντυπο που σχολίασα στην προηγούμενη ανάρτηση, η Δημοτική Αρχή της Αθήνας προβάλλει το έργο της ως εξής:
«Πλατεία Βολταίρου και Κασομούλη: ….ο εμπλουτισμός του πρασίνου έγινε με τη φύτευση 6 δένδρων και χλοοτάπητα 200 τ.μ….
Πλατεία Πρωτομαγιάς: … ο εμπλουτισμός του πρασίνου της Πλατείας έγινε με τη φύτευση 21 δένδρων, 73 θάμνων και χλοοτάπητα έκτασης 1.500 τ.μ. Στο χώρο της Πλατείας έγιναν επίσης ηλεκτρολογικές εργασίες…
Πλατεία Ρώμης: … ο εμπλουτισμός του πρασίνου της Πλατείας έγινε με τη φύτευση 17 δένδρων, 302 θάμνων και χλοοτάπητα έκτασης 1.500 τ.μ….
Λόφος Λυκαβηττού: … ο εμπλουτισμός του πρασίνου του Λόφου έγινε με τη φύτευση 506 δένδρων, και 34.425 θάμνων…», κ.ο.κ.

Πολύ ωραία καταγραφή. Χρησιμότατη για τη Δ/νση Προμηθειών του Δήμου αλλά… τι μας νοιάζει; Τι λέει δηλ. επί της ουσίας, που να δικαιολογεί μια τέτοια αναλυτική παράθεση στοιχείων; Επί της ουσίας –για την ποιότητα δηλ. των ελεύθερων χώρων –δε λέει σχεδόν τίποτα παρά μόνο ότι έγιναν κάποιες προμήθειες υλικού (φυτών και δέντρων) και κάποιες εργασίες. Κι όμως, ένα –πραγματικό- αστικό πάρκο (ή άλλος δημόσιος χώρος) είναι κάτι πολύ περισσότερο από το άθροισμα των μερών του...

Είναι η πλατεία τάδε περισσότερο ή λιγότερο φιλική στο χρήστη; Καλύπτονται οι ανάγκες σε ελεύθερους χώρους όλων των κατοίκων της περιοχής; Ξέρουμε ποιες είναι αυτές; Τις έχουν μελετήσει οι δημοτικές υπηρεσίες; Έχουν επίσης μελετήσει / υπολογίσει τα ευρύτερα οφέλη για το σύνολο της πόλης και των δημοτών; Διακινδυνεύω να πω ότι οι απαντήσεις σε όλα αυτά τα ερωτήματα είναι «όχι». Στην Ελλάδα, οι αστικοί ελεύθεροι χώροι (ενίοτε καλούμενοι και «ακάλυπτοι») αντιμετωπίζονται με μια αφελή, καλοκάγαθη διάθεση και ως ένα είδος «δώρου» των αρχών προς τους πολίτες: Δεν ρωτάς πόσο κόστισε, τι είναι, σε τι χρησιμεύει. Αυτό που μετράει είναι… η πράξη.

Από τη μίζερη αυτή νοοτροπία δεν έχουν ξεφύγει ούτε οι οργανώσεις / πρωτοβουλίες πολιτών οι οποίες στην καλύτερη περίπτωση κάνουν έναν απλοϊκό και άκαμπτο διαχωρισμό μεταξύ χώρων «υψηλού» και «χαμηλού» πρασίνου. Είναι κατανοητό, όταν οι πολίτες παίζουν συνεχώς άμυνα προσπαθώντας να αποσοβήσουν τις επιθετικές παρεμβάσεις δημοσίων αρχών και ιδιωτικών συμφερόντων εναντίον των ελεύθερων χώρων. Είναι φυσικό, όταν δεν υπάρχουν γύρω μας, στις ελληνικές πόλεις, παρά ελάχιστα παραδείγματα ποιοτικών ελεύθερων χώρων και οι πολίτες δεν έχουν παραστάσεις από κάτι το διαφορετικό, να αρκούνται στο ελάχιστο που είναι η προάσπιση των… ακαλύπτων. Ωστόσο, νομίζω πως έχει έρθει η ώρα για την αντιμετώπιση του θέματος των ελεύθερων χώρων με μια πιο «επιθετική», απαιτητική, αναλυτική και συνάμα ευέλικτη λογική. Ώστε να έχουμε κάποια στιγμή γύρω μας ελεύθερους χώρους τέτοιους που να ανοίγει η ψυχή και το πνεύμα και όχι απλώς «μη κτισμένους / φυτεμένους» χώρους όπως γίνεται μέχρι σήμερα. Εξάλλου, η καλύτερη άμυνα είναι η επίθεση!

2009-05-11

Πρόγραμμα δενδροφύτευσης πεζοδρομίων από το Δήμο Θεσσαλονίκης

«Πρασινίζει» τα πεζοδρόμια ο δήμος Θεσσαλονίκης


Περισσότερα από 4.000 δέντρα θα φυτευτούν το προσεχές διάστημα στο πολεοδομικό συγκρότημα του δήμου Θεσσαλονίκης, καθώς η διοίκηση σκοπεύει να προχωρήσει σε διαγωνισμό με θέμα «Εντατικό πρόγραμμα δενδροφύτευσης, β' φάση», για το έτος 2009, προϋπολογισμού περίπου 800.000 ευρώ.

Σύμφωνα με τη μελέτη, που θα συζητηθεί στο προσεχές δημοτικό συμβούλιο, θα φυτευτούν σε πεζοδρόμια αειθαλή και φυλλοβόλα δέντρα, μεταξύ των οποίων νεραντζιές, δαμασκηνιές, δρυς, μουριές και πλάτανοι.

Όπως αναφέρει η Διεύθυνση Πρασίνου «οι ελεύθεροι χώροι στο δήμο Θεσσαλονίκης είναι ελάχιστοι και μικρής έκτασης για να κατασκευαστούν νέα πάρκα. Η μόνη λύση είναι η φύτευση δέντρων σε πεζοδρόμια, όπου το επιτρέπουν οι συνθήκες».

(Καθημερινή, 2009-05-11)
(Express, 2009-05-11)

2009-05-08

Σχόλια για τη δημοσίευση του Δήμου Αθηναίων περί "Κύπρου & Πατησίων"

Δεν ξέρω αν το θέμα της Κύπρου & Πατησίων έχει γίνει βαρετό αλλά είπα επιτέλους να σχολιάσω αναλυτικά το φυλλάδιο “Αθήνα 984 Free Press” που κυκλοφόρησε ο Δήμος Αθηναίων πριν 3 μήνες (ως υποχρεωτικό ένθετο στο τεύχος 145 της Lifo - 22ΜΒ, σελ.45-47). Παλιότερα είχα σχολιάσει τον τρόπο που επέλεξε ο Δήμος να επικοινωνήσει. Τώρα σχολιάζω το περιεχόμενο:

-Πέρα από τις κενές περιεχομένου αναφορές σε «διεθνή πρότυπα», το πολύ ενδιαφέρον και αποκαλυπτικό που λέει ο Δήμος είναι ότι θα αυξηθούν οι χώροι που τίθενται σε κοινή χρήση καθώς θα απελευθερωθούν πεζοδρόμια που τώρα καταλαμβάνονται από τα αυτοκίνητα «των κατοίκων». Ομολογεί δηλ., ότι οι Δημοτικές Υπηρεσίες δεν φέρουν σε πέρας το έργο τους που είναι η αστυνόμευση της στάθμευσης και αντί αυτού επιλέγεται η κατάργηση / υποβάθμιση ενός ελεύθερου χώρου! Και δεν αισθάνεται καμία ανάγκη να απολογηθεί γι’ αυτό αλλά επιπλέον, ως λεκτικό τέχνασμα, ρίχνει και μία σπόντα προς πάσα κατεύθυνση: Τα αυτοκίνητα που παρκάρουν παράνομα είναι κυρίως «των κατοίκων». Αυτών των ίδιων που διαμαρτύρονται, προφανώς θέλει να σκεφτούμε... Ναι, αλλά «οι κάτοικοι» είναι μια ενιαία ομάδα; Ένα ομοιογενές –μονοπρόσωπο- σύνολο; Εγώ θα νόμιζα πως χρέος των Δημοτικών Υπηρεσιών είναι να κόβουν κλήσεις, αποτρέποντας τη στάθμευση αυτών που παρκάρουν παράνομα (κατοίκων ή μη) και διευκολύνοντας την κίνηση των πεζών (κατοίκων ή μη). Και δημιουργώντας έτσι κίνητρα και αντικίνητρα προς επιχειρηματίες και πολίτες για την δημιουργία και χρήση των χώρων στάθμευσης. Υπαρχόντων και μελλοντικών.

-Ισχυρίζεται επίσης η Δημοτική Αρχή ότι θα αυξηθούν τα δέντρα στο συγκεκριμένο οικόπεδο μετά την κατασκευή του πάρκιν και παραθέτει και ένα σχεδιάγραμμα από υπολογιστή με το οικόπεδο γεμισμένο «κυκλάκια»-δέντρα. Τον ισχυρισμό αυτό προσπάθησα να διερευνήσω σε προηγούμενη ανάρτηση. Όλες οι ενδείξεις λένε ότι κάτι τέτοιο είναι πολύ δύσκολο.
Αν η Δημοτική Αρχή πράγματι πιστεύει ότι μπορεί να υπάρξει ένας αξιόλογος χώρος πρασίνου στο συγκεκριμένο οικόπεδο, θα πρέπει να προσπαθήσει πολύ περισσότερο, και να γίνει πολύ πιο ανοιχτή και διαφανής έναντι των πολιτών, για να πείσει.

-Επί του ευρύτερου θέματος της επιλογής του οικοπέδου Κύπρου & Πατησίων για κατασκευή χώρου στάθμευσης, η απάντηση που δίνεται είναι εντελώς άχρωμη και γραφειοκρατική. Παρατίθεται μια απλή εξιστόρηση διοικητικών ενεργειών από το 1980 ως σήμερα (29 χρόνια!) όπως θα έκανε ένας αμήχανος δημόσιος υπάλληλος που αναγκάζεται να απαντήσει για λογαριασμό της πολιτικής ηγεσίας του, χωρίς να μπαίνει στον κόπο να εξετάσει / εξηγήσει αν μια ιδέα που θεσμοθετήθηκε το 1986 (για υπόγειο χώρο στάθμευσης στο συγκεκριμένο χώρο) είναι ακόμη σήμερα η καλύτερη λύση. Απουσιάζει δηλ. οποιοδήποτε ίχνος οράματος ή ευρύτερης οπτικής / στρατηγικής για τον κατάλληλο τρόπο ανάπτυξης και λειτουργίας της πόλης. Απλώς η Δημοτική Αρχή παραθέτει γεγονότα, ως μοιραίος παρατηρητής χωρίς άποψη. Ένα παρεπόμενο συμπέρασμα που βγαίνει από αυτή την ιστορία είναι και η τραγική αργοπορία των πολεοδομικών διαδικασιών. Φυσικά υπεύθυνες δεν είναι μόνο οι δημοτικές αρχές (αν και μια καλύτερη οργάνωση και διοίκηση των υπηρεσιών τους δεν θα έβλαπτε) αλλά κυρίως η Ελληνική πολιτεία με την ακραία συγκεντρωτική νοοτροπία που τη χαρακτηρίζει και η οποία θέλει να ρυθμίζει –χωρίς καν να έχει τη διοικητική δυνατότητα για κάτι τέτοιο- σχεδιαστικές λεπτομέρειες που έχουν να κάνουν με κάθε πόλη και χωριό της Ελλάδας.

Επιπλέον, η Δημοτική Αρχή κάνει ένα λάθος που συχνά κάνουν και οι ομάδες των διαμαρτυρόμενων πολιτών: Στα στοιχεία που παραθέτει τόσο για το συγκεκριμένο χώρο όσο και συνολικά για το πράσινο της Αθήνας διέπεται από μια αριθμητική / εργολαβική λογική αγνοώντας πλήρως την παράμετρο «ποιότητα». Γι’ αυτό όμως στην επόμενη ανάρτηση…

2009-05-07

Εκδήλωση διαμαρτυρίας για τα δικαιώματα των πεζών

ΤΟ ΣΑΒΒΑΤΟ, 9 MAΪΟΥ 2009
ΣΤΙΣ 12.00 ΤΟ ΜΕΣΗΜΕΡΙ

ΞΕΚΙΝΑΜΕ ΑΠΟ
ΤΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΑΚΙ
ΜΠΡΟΣΤΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΤΑΘΜΟ ΤΟΥ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟΥ

ΚΑΙ «ΠΑΡΚΑΡΟΥΜΕ»
ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΟ ΔΗΜΑΡΧΕΙΟ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ

ΖΗΤΑΜΕ ΑΠΟ ΤΟ ΔΗΜΟ :
ΚΑΜΠΑΝΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΕΖΩΝ
ΚΑΙ ΤΟΝ ΣΕΒΑΣΜΟ ΤΩΝ ΧΩΡΩΝ ΤΟΥΣ

ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ
ΠΕΡΙΦΡΟΥΡΗΣΗ ΤΩΝ ΧΩΡΩΝ ΤΩΝ ΠΕΖΩΝ

ΔΙΑΠΛΑΤΥΝΣΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΤΩΝ ΠΕΖΟΔΡΟΜΙΩΝ

Από την πρωτοβουλία πολιτών για τα δικαιώματα των πεζών "ΠΕΖΗ".

2009-05-02

Αρχαιολογικό πάρκο / χώρος περιπάτου στο Κέντρο της Αθήνας

...Πρόκειται για το χώρο της Παλαίστρας του Γυμνασίου του Λυκείου, γνωστότερου ως το «Λύκειο του Αριστοτέλους». Ενός χώρου που βρίσκεται κυριολεκτικά στο κέντρο της Αθήνας, επί των οδών Ρηγίλλης και Βασ. Σοφίας...

(Απομαγνητοφωνημένη συνέντευξη από το Υπ. Πολιτισμού, 2009-04-29)

Αθήνα - Θεσσαλονίκη - Κωνσταντινούπολη

Δύο ενδιαφέροντα άρθρα για την αλληλεπίδραση πόλεων και οικονομίας:
Μαθήματα ιστορίας για τον 21ο αιώνα: κοινωνίες και πόλεις (Άρης Τραντίδης)
Μεταρρυθμίσεις της αγοράς και αστική ανισότητα: Oι περιπτώσεις της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης (Αντώνης Καμάρας)