Καλοκαιρινός περίπατος στο Κτήμα Συγγρού

Το Κτήμα Συγγρού είναι ένας μεγάλος χώρος πρασίνου (από τους μεγαλύτερους και σημαντικότερους στο πολεοδομικό συγκρότημα της Αθήνας καθώς βρίσκεται μέσα σε μια πυκνοκατοικημένη περιοχή). Οι περισσότεροι το "ξέρουμε" ως το πράσινο κομμάτι που βρίσκεται πίσω από μια άσχημη μάντρα, ανεβαίνοντας την Κηφισίας στο δεξί μας χέρι. Στο παρελθόν υπήρξαν σχέδια κακώς νοούμενης μάλλον αξιοποίησής του από το Δήμο Αμαρουσίου, παρότι ο χώρος είναι ιδιοκτησίας του Δημοσίου. Εξαιρετική δουλειά για την προστασία του κάνουν οι "Φίλοι του Δάσους Συγγρού" και οι συνεργαζόμενοι εθελοντές που έχουν και το ιδιαίτερα ενημερωτικό http://www.dasosygrou.gr/.

Διαβάζοντας γλαφυρές και μελιστάλακτες περιγραφές άλλων στο ίντερνετ απόρησα για το αν πήγαμε στο ίδιο μέρος. Νομίζω ότι πολλοί Έλληνες (ιδίως Αθηναίοι που έχουν μια ψυχαναγκαστική, ενοχική "αγάπη για τη φύση") αισθάνονται την υποχρέωση όποτε βρεθούν ανάμεσα σε 5 δέντρα να γράψουν διθυράμβους για το πόσο ωραία αισθάνθηκαν, τη γαλήνη και την αγαλλίαση που ένιωσαν, κτλ., κτλ...

Η εντύπωση που μου δημιουργήθηκε είναι διαφορετική: Το νοτιο - δυτικό τμήμα (αυτό που είναι πιο εύκολα προσπελάσιμο από το κοινό) δείχνει μισο-εγκαταλελειμένο ή για την ακρίβεια φθίνον, "αφύσικο" στη μορφή του (δέντρα παρατεταγμένα στη σειρά σα στρατιωτάκια) και εν πολλοίς άχαρο και αφιλόξενο. Είναι δηλ. αυτό ακριβώς που λέει η λέξη: κτήμα. Πιθανώς να ευθύνεται εν μέρει για αυτή μου την εντύπωση το ότι πήγαμε στο κατακαλόκαιρο (Κυριακή 9 Αυγούστου). Κατά τη διάρκεια των 2 περίπου ωρών που περπατήσαμε, συναντήσαμε 1-2 άτομα που έτρεχαν, άλλους 4 που περπατούσαν, μία κυρία με ένα σκυλί και τον πυροσβέστη με το όχημά του που μετακινείτο από το ένα σημείο στο άλλο, προσπαθώντας να καλύψει όλο αυτό τον τεράστιο χώρο. (Την επόμενη μέρα, 10 Αυγούστου, διαβάζω ότι προσλήφθηκαν οι εποχιακοί δασοπυροσβέστες!!!!!) Ερημιά δηλαδή. Προς μεγάλη μου έκπληξη, ο θόρυβος από την Κηφισίας ήταν εντονότατος (στο νοτιοδυτικό τμήμα) παρότι ήταν μεσημέρι Κυριακής και οι δρόμοι ήταν εξίσου άδειοι. Φαντάζομαι πως θα είναι τον υπόλοιπο καιρό...
Ωστόσο, το βόρειο / βορειοανατολικό τμήμα είναι πράγματι δάσος και αξίζει κανείς να το περπατήσει καθώς έχει αρκετά ωραία κομμάτια (και ο θόρυβος γίνεται ελάχιστα αντιληπτός). Απ' ότι διαβάζω από το σάιτ του Υπ. Αγρ. Ανάπτυξης & Τροφίμων / Ι.Γ.Ε. που έχει και την επιμέλεια του χώρου, αυτό είναι και το μεγαλύτερο σε έκταση τμήμα (700 στρ. δάσος - 200 κτήμα).
Νομίζω ωστόσο ότι και το υπόλοιπο θα μπορούσε με μια μεγαλύτερη περιποίηση και μικρο-αλλαγές / παρεμβάσεις να γίνει πολύ πιο φιλικό στο χρήστη.

Στα θετικά:

• Χωματόδρομοι και μονοπάτια (ελάχιστη άσφαλτος).
• Δυνατότητα περιπάτου / τρεξίματος για περιοίκους.
• Θετική συμβολη στο μικροκλίμα της περιοχής.
• Θετική συμβολή στην απορρόφηση των νερών της βροχής (διαπερατή επιφάνεια).
• Πιθανή θετική συμβολη στην ατμοσφαιρική ρύπανση (αέρια ρεύματα...).

Στα αρνητικά:

• Κακόγουστα, σκουριασμένα κάγκελα και μάντρα στην περίμετρο.
• Άσχημες, απωθητικές είσοδοι.
• Απουσία σήμανσης που να σε κατευθύνει στα ενδιαφέροντα σημεία.
• Ελάχιστα παγκάκια και άλλος εξοπλισμός.
• Ελάχιστες βρύσες, και σε κακή κατάσταση (άχρηστες ή βρώμικες).
• Απουσία επαρκούς φύλαξης.
• Κοτετσόσυρμα...
• Σκουπίδια (λίγα αλλά υπαρκτά).
• Καταστροφή / φθορά πυροσβεστικών κρουνών και εξοπλισμού από τριτοκοσμικά δίποδα.

Συναυλία Κώστα Τουρνά, το 2009 μ.Χ....

Πήγα προχθες βράδυ, πρώτη φορά, στο Αττικό Άλσος για τη συναυλία του Κώστα Τουρνά, παρά τις επιφυλάξεις μου για το «Φεστιβάλ Αττικού Άλσους» του Δήμου Αθηναίων.
Ο δ/ντης του Φεστιβάλ Αθηνών κ. Λούκος ανέφερε πρόσφατα σε μια συνέντευξη ότι δεν μπορούν να υπάρχουν ταυτόχρονα δύο φεστιβάλ στην ίδια πόλη. Πιθανώς να έχει και δίκιο. Αλλά οι αντιρρήσεις μου έχουν να κάνουν με τη «δωρεάν» είσοδο (η λέξη «δωρεάν» πρέπει να είναι το μεγαλύτερο μονολεκτικό ψέμα στον κόσμο!), σε συνδυασμό με το απομονωμένο του χώρου στον οποίο διεξάγεται το φεστιβάλ. Δε θα ήταν πολύ πιο ενδιαφέρον να γίνονταν αυτές οι συναυλίες / παραστάσεις στο κέντρο της πόλης (π.χ. την Ημέρα της Μουσικής;...). Εν πάσει περιπτώσει, αφού πάνε τόσοι και τόσοι είπα κι εγώ να επωφεληθώ της «προσφοράς» και να πάω σε μια συναυλία πληρωμένη με τα λεφτά σας [ευχαριστώ!]. Ας μην επικεντρωθώ σ’ αυτά όμως.

Η συναυλία ξεκίνησε γύρω στις 21.10’ με το θέατρο να είναι γεμάτο και τον κόσμο να (πηγαινο-...) έρχεται ακόμη. Ο Τουρνάς στο πρώτο σετ φάνηκε λιγάκι παγωμένος, αν και ερμηνευτικά άψογος. Μετά από ένα σύντομο διάλειμμα 3 τραγουδιών από τα άλλα μέλη της μπάντας(*) επανήλθε δριμύτερος και ζεστάθηκε μαζί με τον κόσμο. Δεν τον είχα δει ποτέ ζωντανά. Γενικά αποφεύγω τις συναυλίες παλιότερων τραγουδιστών ή συγκροτημάτων αλλά δεν είχα τις ίδιες αναστολές σ’ αυτή την περίπτωση. Μάλλον λόγω των τραγουδιών του που πάντα είχαν μια φρεσκάδα και κάτι το ιδιαίτερο και προσωπικό, ορίζοντας και συγχρόνως ξεπερνώντας μουσικά ρεύματα και σκηνές. Τα τραγούδια του έχουν γίνει κομμάτια της παιδικής μας ηλικίας και της ζωής μας χωρίς καλά-καλά να το καταλάβουμε.
Επιπλέον, είχα και το κόλλημα να τον δω το... 2009 μ.Χ.! Τη σκηνική παρουσία του θα την χαρακτήριζα με δυο-τρεις λέξεις: «αρχοντικός», ευχάριστα φρέσκος και απλός. Ο χρόνος, έμμονο θέμα στα τραγούδια του Κώστα Τουρνά, φαίνεται να μην έχει αφαιρέσει τίποτα από την ποιότητα της ερμηνείας του. Α, και επαγγελματίας, υπό την έννοια ότι έχει πλήρη συναίσθηση του τι λειτουργεί και τι αρμόζει πάνω στη σκηνή ανά πάσα στιγμή. Όχι σαν κάποιους άλλους -ταλαντούχους κατά τα άλλα- που ανεβαίνουν πάνω στη σκηνή και εκείνη την ώρα κουρδίζουν την κιθάρα τους... Η συναυλία κύλησε πολύ ευχάριστα, εννίοτε μαγικά, και χωρίς το επίφοβο... μελό στο οποίο θα μπορούσε να εκτραπεί.... Ξεκίνησε με λιγότερο γνωστά και σχετικά πιο πρόσφατα τραγούδια και σταδιακά πήγε προς τα πίσω.
Η μπάντα έπαιξε πάνω από δύο ώρες, συνεχώς, δίνοντας εννίοτε και πινελιές φανκ και μέταλ στα κομμάτια και καλύπτοντας και τα 1-2 μικρά διαλειμματάκια του τραγουδιστή με δικά τους κομμάτια ή διασκευές.
Τα ζωώδη πηγαιν-έλα μελών του κοινού έχουν να κάνουν με το «τσάμπα» του πράγματος και ήταν αναπόφευκτα και αναμενόμενα.


Λίστα τραγουδιών (ατελής και χωρίς ακριβή σειρά)
? Η Καρδιά μου σε θέλει

Η μηχανή του χρόνου
Το 2009
Όμορφη
?
[The One I Love – REM]
[Red Rain – Peter Gabriel]
[ ]
Δεν ξέρω αν σ’ έχω
Αερόστατο
Πρώτη μου φορά

Κυρίες και Κύριοι
Άνθρωπε Αγάπα
Κάτω απ’ την Ακρόπολη
Φαντασιώσεις
Όπου φυσάει ο άνεμος πάω
Ο Αχιλλέας απ’ το Κάιρο
Δεν μετανοιώνω
Τίποτα δε μας φτάνει
Δεν το ξανακάνω σ’Autobianchi
Μην της το πεις
Αν ο Έρωτας Ζει
Στιγμές
Λεν
Έλα Ήλιε μου
Ροκ εντ Ρολ

(*)
Ποίμης Πέτρου (φωνητικά, πλήκτρα) (νότες φανκ)
Δημήτρης Τσοπανέλλης (ηλεκτρική κιθάρα, φωνητικά) (νότες μέταλ...)
Γιώργος Λιβαδάς (ντραμς)
Κώστας Βήχος (μπάσο)

Αυτό είναι όντως μητροπολιτικό πάρκο

Ανακοινώθηκε σήμερα η μετεγκατάσταση της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ) σε χώρο της Δυτικής Θεσσαλονίκης, η απελευθέρωση του σημερινού χώρου της και η μετατροπή του σε Μητροπολιτικό Πάρκο. Η πρόταση είχε τεθεί πριν ένα περίπου χρόνο και φαίνεται να έχει γίνει δεκτή από τους φορείς της Θεσσαλονίκης.
Το θετικό είναι ότι ο χώρος που θα ελευθερωθεί βρίσκεται στο κέντρο της πόλης, και έχει τη δυνατότητα να λειτουργήσει πραγματικά ως μητροπολιτικό πάρκο (και όχι μόνο να έχει τον τίτλο), ιδίως εφόσον επιτευχθεί μια λειτουργική σύνδεσή του με τους παρακείμενους δημόσιους χώρους (προς την παραλία και προς το βουνό). Περισσότερα θα ήταν ενδιαφέρον να μας πει κάποιος φίλος από τη Θεσσαλονίκη.

Πρόγραμμα προσβασιμότητας ΑμεΑ στους Δήμους

Εγκύκλιος του Υπουργού Εσωτερικών με θέμα: «Πρόγραμμα Προσβασιμότητας στους Δήμους» εκδόθηκε στις 21/1/2009.
Το πρόγραμμα είναι διετούς διάρκειας (2009-2010) και πρόσφατα ολοκληρώθηκε η πρώτη φάση του (βλ.: Πρόγραμμα προσβασιμότητας ΑμεΑ: Απολογισμό ζητεί το ΥΠΕΣ από τους ΟΤΑ)

Η εγκύκλιος ουσιαστικά κωδικοποιεί νόμους και διατάξεις που ήδη ισχύουν και αναφέρει χρηματοδοτικές δυνατότητες που ήδη υπάρχουν (αυτό κατάλαβα διαβάζοντάς την και αυτό είναι και το λογικό αφού η εγκύκλιοι έχουν ερμηνευτικό χαρακτήρα).

...Αναφέρει τις σχετικές δράσεις ως "προτεινόμενες" αλλά παράλληλα αφήνει και κάποιες αόριστες απειλές κατά των δημάρχων και των ΟΤΑ που δεν θα αναλάβουν δράση.

...Αναφέρει κάποια γενικά και αόριστα υπέρ του "αστικού σχεδιασμού" (πόσο καλό παιδί είναι, κτλ...) αλλά φαίνεται να έχει μια μάλλον περιορισμένη οπτική περί του αντικειμένου, τονίζοντας κυρίως τη φυσική διάστασή του και μη ξεφεύγοντας από τη συγκεντρωτική λογική του κράτους που είναι πανταχού-παρών και κατευθύνει / μικροδιαχειρίζεται τους ΟΤΑ.

...Συσχετίζει -και πολύ ορθά- τα αποτελέσματα που θα έχουν οι Δήμοι στον τομέα της προσβασιμότητας με τους δείκτες μέτρησης αποτελεσματικότηας και αποδοτικότητας αλλά δεν αναφέρει κάτι πιο συγκεκριμένο (ποιες οι συνέπειες δηλαδή...;).

...Κάνει αναφορά σε "Μονάδες Προσβασιμότητας" που θα πρέπει(;) να έχουν ιδρυθεί σε κάθε Δήμο, πράγμα ανούσιο και παράλογο (διορισμοί ανέργων ψηφοφόρων...;) καθώς οι περισσότεροι δήμοι στον κόσμο έχουν απλώς Γραφείο / Διεύθυνση Αστικού Σχεδιασμού ή / και Διεύθυνση Δημοσίων Έργων που ασχολούνται και με αυτή τη δουλειά. Ποιο το νόημα της δημιουργίας αυτόνομων διοικητικών μονάδων σε κάθε Δήμο;...

...Ίσως, σε τελική ανάλυση προδίδει και την αμηχανία και την αμφίσημη στάση της κεντρικής διοίκησης απέναντι στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Γενικώς δείχνει ως μια πρωτοβουλία που κινείται στην ορθή κατεύθυνση αλλά διατηρώ τις αμφιβολίες μου αν με το ισχύον μοντέλο διοικητικής οργάνωσης είναι δυνατόν να περιμένουμε σημαντικά αποτελέσματα. Πάντως με την ευκαιρία και της Ολυμπιάδας, αρκετοί δήμοι έχουν ήδη δραστηριοποιηθεί σε αυτή την κατεύθυνση (με ποικίλο βαθμό αφοσίωσης...) και άλλοι όχι.

Ενδιαφέρουσα και με εύστοχες παρατηρήσεις και η ανακοίνωση του "Πανελλαδικού Συνδέσμου Παραπληγικών & Κινητικά Αναπήρων" για το ίδιο επί της ουσίας θέμα.

Ημιυπαίθριοι 2: Ημιυπαίθριοι και δημογραφικό

Αν ο τίτλος της σημερινής δημοσίευσης σας φαίνεται αλλόκοτος ή αν νομίζετε ότι πρόκειται για κάποιου είδους λογοπαίγνιο σας διαβεβαιώ για το αντίθετο.

Στην προηγούμενη δημοσίευση πρότεινα, με αναλυτικές πιστεύω εξηγήσεις, τη νομιμοποίηση του κλεισίματος των ημιυπαίθριων χώρων ως ένα μέτρο που θα δώσει μια πολύτιμη ανάσα στο πανταχόθεν βαλλόμενο βιοτικό επίπεδο της μέσης ελληνικής οικογένειας χωρίς καμία ουσιαστική ζημιά για το αστικό περιβάλλον.

Σήμερα θέλω να επεκταθώ λίγο παραπάνω σε αυτόν τον ισχυρισμό. Πιστεύω ότι μια από τις βασικές αιτίες του δημογραφικού προβλήματος της χώρας μας και της γήρανσης του πληθυσμού της είναι οι κάκιστες συνθήκες καθημερινής διαβίωσης, με προεξάρχουσα μεταξύ τους την έλλειψη επαρκούς, ποιοτικής και οικονομικά προσιτής στέγασης. Οι τελευταίες δεκαετίες, με την αστικοποίηση του πληθυσμού, τις προόδους στον τομέα των κατασκευών, την άνοδο του κατά κεφαλήν εισοδήματος και τις συνακόλουθες καταναλωτικές συνήθειες, αλλά και κοινωνικές αλλαγές που ευνοούν την ατομικότητα έναντι της (οικογενειακής / επιβεβλημένης) συλλογικότητας, είχαν ως αποτέλεσμα την αύξηση του «προσδοκόμενου επιπέδου διαβίωσης» για τον μέσο Έλληνα.(*) Ο κάτοικος αυτής της χώρας δεν μπορεί πλέον να δεχτεί ότι θα κατοικεί σε μια «καμαρούλα μια σταλιά δύο επί δύο», ούτε ότι θα στοιβάζει όλα τα –πιθανώς διαφορετικού φύλου και ηλικιών– παιδιά του σε 1 υπνοδωμάτιο, ούτε ότι όλη η οικογένεια θα είναι υποχρεωμένη να συμβιώνει στην καθημερινότητά της σε ένα καθιστικό 5x5 με μία μόνο πηγή ψυχαγωγίας / διασκέδασης να επιβάλλεται σε όλα τα μέλη της οικογένειας (τηλεόραση ή στερεοφωνικό ή ράδιο ή διάβασμα ή παρέα με φίλους ή... τσιγάρο). Το κάθε μέλος της οικογένειας έχει ξεχωριστές ανάγκες, συνήθειες, επιθυμίες και μια σύγχρονη κατοικία οφείλει να καλύπτει και όλες αυτές τις ανάγκες, πέραν της, δεδομένης πλέον, ασφάλειας και προστασίας από τα στοιχεία της φύσης.

Δυστυχώς, η πολεοδομική νομοθεσία μας δεν δείχνει να προβληματίζεται ιδιαίτερα για αυτά τα πρακτικά θέματα και ως αποτέλεσμα έχει δημιουργηθεί μια μεγάλη, τεχνητή (λόγω πολεοδομικής νομοθεσίας) έλλειψη στέγης πρώτης κατοικίας στη χώρα μας.

Να προσθέσω ότι χάρη επίσης στις συντεχνιακές στρεβλώσεις της ελληνικής νομοθεσίας οι περισσότερες κατοικίες στην Ελλάδα (διαμερίσματα) δεν είναι σχεδιασμένες από αρχιτέκτονες αλλά από πολιτικούς μηχανικούς, πράγμα που σημαίνει ότι δεν γίνεται και η καλύτερη δυνατή χρήση των διαθέσιμων τετραγωνικών μέτρων και άρα μια δεδομένη επιφάνεια κατοικήσιμων χώρων δεν αποδίδει στους κατοίκους της το μέγιστο των «υπηρεσιών» που θα μπορούσε να αποδώσει... Επιπλέον δε, οι περισσότερες κύριες Ελληνικές κατοικίες δεν διαθέτουν κήπο ή αυλή ή άλλους κοινόχρηστους χώρους ενώ και οι κοινόχρηστοι δημόσιοι χώροι είναι επίσης λιγοστοί.

Μέσα σε ένα τέτοιο οικιστικό περιβάλλον, εχθρικό για την ανατροφή παιδιών, φαντάζουν αστείες οι εξαγγελίες για καταπολέμηση του δημογραφικού προβλήματος με επιδοματικές πολιτικές.

Μία από τις υποτιθέμενα σημαντικές παροχές της παρούσας κυβέρνησης ήταν η χορήγηση εφάπαξ επιδόματος 2.000€ για τη γέννηση τρίτου παιδιού.
Να υποθέσω ότι πρόκειται για τα ίδια 2.000 – 3000 € που επιχειρεί τώρα να πάρει πίσω η κυβέρνηση με την... «τακτοποίηση» των ημιυπαίθριων;

Ενώ το μηνιαίο επίδομα για κάθε παιδί από το τρίτο και μετά, υποθέτω ότι θα αντισταθμιστεί με το αυξημένο τέλος ακίνητης περιουσίας (ΕΤΑΚ) που θα προκύψει ως αποτέλεσμα της «τακτοποίησης» των ημιυπαίθριων;
Λαμπρό παράδειγμα έλλειψης σχεδιασμού και αποσπασματικών, αλληλοαναιρούμενων πολιτικών!

Ιδιαίτερα σε μια εποχή οικονομικής κρίσης θα μπορούσε η κυβέρνηση να αφήσει στην άκρη τη νοοτροπία φοροεισπράκτορα που τη διακατέχει και αντιθέτως να κινηθεί με στόχο την ενίσχυση και ενδυνάμωση των πολιτών στη δύσκολη συγκυρία που δείχνει να έρχεται. Γιατί σε μια εποχή οικονομικής κρίσης η ανάληψη της σημαντικής – και οικονομικής – ευθύνης που συνοδεύει την ανατροφή ενός παιδιού γίνεται ακόμη πιο δύσκολη. (βλ. Carl Haub: The U.S. Recession and the Birth Rate) Λιγότερα παιδιά δε, σημαίνει και λιγότερα μελλοντικά έσοδα για τα ασφαλιστικά ταμεία, μικρότερη εσωτερική ζήτηση για τα ελληνικά προϊόντα και υπηρεσίες κ.ο.κ. Το – πραγματικό - κλείσιμο του θέματος των ημιυπαίθριων με τρόπο ευνοϊκό για τους πολίτες θα μπορούσε να δράσει ευεργετικά στην παρούσα δύσκολη συγκυρία και να δώσει μια πραγματική ενίσχυση στις ελληνικές οικογένειες.

Αλλά μήπως οι πολιτικοί μας πραγματικά πιστεύουν ότι οι υπήκοοί τους μπορούν να διαβιώσουν άνετα και να μεγαλώσουν οικογένεια με παιδιά μέσα σε 60-70-90 τετραγωνικά μέτρα; Πείτε με λαϊκιστή, αλλά διαβάζοντας τα πρόσφατα άρθρα των εφημερίδων για το «πόθεν έσχες» των πολιτικών μας δυσκολεύτηκα να βρω αναφορές για κατοικίες μικρότερες των 100 τετραγωνικών μέτρων... Περιττή σπατάλη ή οι πολιτικοί μας αναγνωρίζουν για τον εαυτό τους ανάγκες που δεν αναγνωρίζουν στους ψηφοφόρους τους;



(*) Ενδεικτικά, σύμφωνα με το Housing Indicators Program, το 1990 (πριν 20 χρόνια), στις βιομηχανικές χώρες αντιστοιχούσαν 31m2 «κατοικήσιμης επιφάνειας» ανά άτομο (διάμεση τιμή), με το «μέγεθος κατοικίας» (διάμεση τιμή) να φθάνει στα 75m2 ενώ στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης τα μεγέθη αυτά ήταν σημαντικά μικρότερα (20,6 και 54 αντίστοιχα). Στην ίδια έκθεση είχε διαπιστωθεί υψηλή στατιστική συσχέτιση μεταξύ των ανωτέρω δύο μεγεθών και του «δείκτη ανάπτυξης».

Υ.Γ. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η μέση τιμή πώλησης μιας κατοικίας στις ΗΠΑ το 2008 ήταν 198.100$ (=140.000€ περίπου ) με τις νεόκτιστες κατοικίες να έχουν μέση επιφάνεια κοντά στα 220 m2.